Tengiliður
Valur Norðri Gunnlaugsson
Fagstjóri
valur@matis.is
Ein af framtíðarsýnum í norrænu samstarfi er að Norðurlöndin verði sjálfbærasta svæði heims árið 2030 og þarf að kannaða allar leiðir til að auka sjálfbærni innan bláa hagkerfisins. Að borða fæðutegundir af lægri stigum fæðukeðjunnar getur hjálpað til við að draga úr kolefnisfótspori matvælaframleiðslu og jafnvel hjálpað til við varðveislu vistkerfa. Þetta þýðir að samhliða því að fæða jarðarbúa, erum við einnig að leggja fram jákvætt framlag í baráttunni gegn loftslagsbreytingum og hamla tapi á líffræðilegum fjölbreytileika, sem á endanum stuðlar að bættri heilsu sjávar. Fæðutegundir af lægri stigum hafa lítil umhverfisáhrif og geta jafnvel veitt umhverfislegan ávinning, dæmi um slíkar tegundir eru ýmsar þangtegundir, skelfiskur eins og kælingar og ostrur, beitartegundir eins og ígulker og sæbjúgu, svo og sumar tegundir ferskvatnsfiska. Þessar tegundir hafa yfirleitt mun lægra kolefnisfótspor en önnur matvælaframleiðslukerfi og aðrar matvælategundir. Í þessari skýrslu er ætlunin að kortleggja hvað er verið að rækta og veiða af þessum tegundum á Norðurlöndunum.
_____
The current vision for continued Nordic cooperation is that the “Nordic region will be the world’s most sustainable and integrated region by 2030”, where every avenue of sustainability within the blue sector must be explored. One alternative is to expand the production of familiar and novel food, particularly the marine production of Low Trophic Species (LTS) such as macroalgae (seaweeds), filter-feeding shellfish (e.g. mussels and oysters), grazers such as sea urchins and sea cucumbers, as well as some species of freshwater finfish. Therefore, there have been several reports recently, like “Food from the Oceans” pointing out the importance of LTS, notably herbivore filter feeders as a part of the solution for direct human consumption or, together with cultivated macroalgae, and a more ecologically efficient source of feed for the farmed marine carnivores (e.g. finfish, shrimp, etc,). Accordingly, eating LTS can help reduce the carbon footprint of food production as LTS can provide food with a smaller carbon footprint than other land-based meat production systems, and can also preserve ecosystems. This means that whilst feeding the population, we are also making a positive contribution to the fight against climate change and biodiversity loss, ultimately contributing to improved ocean health. The aim of this report is to analyse the current status of low trophic aquaculture and fisheries/harvesting in the Nordic countries.