Tveir af sviðsstjórum Matís, þeir Guðmundur Stefánsson og Jónas R. Viðarsson, voru á faraldsfæti í síðustu viku og heimsóttu nokkur vel valin matvælaframleiðslufyrirtæki á Austfjörðum. Með þeim í för var svæðisstjóri Matís á Austurlandi, Stefán Þór Eysteinsson, sem jafnframt er fagstjóri fyrirtækisins á sviði lífmassa og mælinga.
Fyrirtækin sem sótt voru heim voru Síldarvinnslan, Eskja, Loðnuvinnslan og Búlandstindur. Tekið var einstaklega vel á móti hópnum hjá öllum fyrirtækjunum, og lögðu fulltrúar þeirra mikla áherslu á mikilvægi þess að Matís sé með sterka starfsstöð sem veiti góða þjónustu í nærsamfélaginu. Enda er útibúið skipað einvalaliði sem leggur metnað sinn í að þjónusta fyrirtækin á svæðinu.
Síldarvinnslan er í dag með eina fullkomnustu fiskimjölsframleiðslu landsins og vinnur nú að því að fá hana samþykkta sem manneldisvinnslu.
Fyrr á þessu ári lét Þorsteinn Ingvarsson af störfum sökum aldurs, en hann hafði verið svæðisstjóri Matís á Austurlandi um árathuga skeið. Báru allir þeir sem rætt var við hjá fyrirtækjunum honum sérlega vel söguna, og er ljóst að þeir sem nú hafa tekið við kindlinum taka við góðu búi og orðspori.
Þakkar Matís fyrirtækjunum sem heimsótt voru fyrir góðar móttökur og hlakkar til góðs samstarfs í náinni framtíð, enda er mikil gróska í matvælaframleiðslu á Austurlandi.
Matís rekur lífmassaver í Neskaupstað og hér sýnir Stefán Þór þeim Guðmundi hjá Matís, Sindra, Þórhalli og Kalla hjá Síldarvinnslunni þann búnað sem í smiðjunni er.Eskja hefur yfir að ráða einni fullkomnustu uppsjávarvinnslu í heimi.Það eru ótrúlega spennandi hlutir að gerast á Djúpavogi, þar sem Búlandstindur er að slátra 100 tonnum á dag af laxi frá ICE FISH FARM.Loðnuvinnslan á Fáskrúðsfirði hefur verið að gera góða hluti í uppsjávar- og botnfiskveiðum og vinnslu á undanförnum árum.
Íslenski gagnagrunnurinn um efnainnihald matvæla (ÍSGEM) er í umsjón Matís og á matis.is er hægt að finna upplýsingar um þau næringarefni sem hafa verið skráð í gagnagrunninn. Þar er einnig að finna skýringar og upplýsingar um gögnin og uppruna þeirra. Í ÍSGEM hefur verið safnað gögnum um helstu næringarefni í mörgum fæðutegundum sem eru á markaði á Íslandi. Þetta er eini gagnagrunnur sinnar tegundar á Íslandi enda er hann opinber gagnagrunnur fyrir Ísland.
Hlutverk gagnagrunna sem geyma upplýsingar um næringarefnin í matnum okkar er að veita notendum traustar upplýsingar um þessi efni. Það er áríðandi að þessar upplýsingar séu réttar því margir einstaklingar byggja á þeim vegna sérþarfa eða til að halda góðri heilsu. Ráðgjafar verða að veita skjólstæðingum og sjúklingum réttar upplýsingar og starfsfólk fyrirtækja verður að veita réttar upplýsingar um næringargildi framleiðsluvara sinna.
Skjáskot úr ÍSGEM gagnagrunninum
Við skráningu á gögnum um næringarefni í ÍSGEM er notað sérstakt gæðakerfi til að tryggja að allar upplýsingar séu réttar. Tryggja þarf að vinnubrögð hafi verið vönduð allt frá sýnatöku og efnamælingum til framsetningar á niðurstöðum. Upplýsingar um gögnin eru skráð nákvæmlega þannig að þau eru rekjanleg til frumheimildar.
Eydís Ylfa Erlendsdóttir (til vinstri) sinnir hér skráningu í ÍSGEM og Bogna Sikora (til hægri) vinnur að efnamælingum á laxi.
Í dag gera internetið, samfélagsmiðlar og gervigreind okkur mögulegt að sækja alls konar upplýsingar með einföldum hætti hvar og hvenær sem er en oft er ekki ljóst hver frumheimildin er. Upplýsingarnar geta verið mjög vandaðar en stundum eru þær takmarkaðar, villandi eða beinlínis rangar. Oft eru upplýsingar jafnvel settar fram til þess eins að þjóna viðskiptalegum markmiðum eða fylgja tískustraumum. Þegar málið snýst um næringarefnin og heilsu er áríðandi að hafa aðgang að sannreyndum, gæðametnum upplýsingum eins og finna má í opnum aðgangi ÍSGEM.
Notendur ÍSGEM hafa verið margir í gegnu tíðina en gagnagrunnurinn varð til árið 1987 hjá Rannsóknastofnun landbúnaðarins þegar mælingar á næringarefnum og öðrum efnum í íslenskum matvælum voru gerðar svo til í fyrsta skipti.
Almenningur hefur sótt þangað upplýsingar, ekki síst þau sem þurfa að huga að mataræðinu heilsu sinnar vegna. Einnig má nefna rannsóknafólk í næringarfræði og næringarráðgjafa. Allar íslenskar landskannanir á mataræði hafa nýtt ÍSGEM. Fólk í matvælafyrirtækjum hefur auk þess nýtt þennan gagnagrunn við vöruþróun og merkingar á næringargildi.
Ekki hafa allar matvörur næringargildismerkingu á umbúðum en mikilvægi þess að halda utan um efnainnihald þeirra er þó ekki síður brýnt.
ÍSGEM gagnagrunnurinn er einn af innviðum Íslands. Eðli málsins samkvæmt þarf að uppfæra ÍSGEM reglulega því samsetning matvæla breytist til dæmis vegna umhverfisáhrifa, breyttrar fóðrunar, breyttra uppskrifta og svo þarf að bæta við nýjum niðurstöðum þegar ný matvæli koma á markað.
Sérstaklega er mikilvægt að viðhalda uppfærðum upplýsingum í gagnagrunninum svo að fólkið í landinu geti áfram með einföldum hætti nálgast traustar og réttar upplýsingar sem eru yfirfarnar af vísindafólki.
Rannsóknasjóðir styrkja almennt ekki viðhald innviða en hjá Matís er fyrst og fremst unnið fyrir styrki. Hjá Matís er þó einnig unnið fyrir þjónustusamning við Matvælaráðuneytið en þess er vænst að vinna við ÍSGEM gagnagrunninn verði hluti af þjónustusamningnum frá árinu 2024.
Ólafur Reykdal var einn af upphafsmönnum ÍSGEM gagnagrunnsins og Eydís Ylfa hóf nýlega störf tengd ÍSGEM.
Í gegnum tíðina hefur gagnagrunnurinn verið nýttur í fjölbreytt verkefni í samstarfi við ýmsa aðila eins og fram hefur komið. Matvælasjóður styrkti á árunum 2022-2023 verkefnið Næringargögn – Lykill að lýðheilsu og nýsköpun. Í þessu verkefni var gæðakerfi fyrir ÍSGEM þróað, notendahandbók tekin saman og hluti gagna uppfærður. Nýlegt verkefni sem unnið var að hjá Matís í samstarfi við Samtök smáframleiðenda matvæla/ Beint frá býli með styrk frá Matvælasjóði fól í sér að þróað var vefforrit sem reiknar út næringargildi matvæla út frá uppskrift. Um er að ræða vefforrit sem sækir upplýsingar í ÍSGEM en það auðveldar útreikninga á næringargildi til muna. Vefforritið má nálgast hér.
Vonast er til þess að á næstu árum verði hægt að nýta ÍSGEM til að miðla upplýsingum um kolefnisspor matvæla. Verkefnið Kolefnisspor Íslenskra Matvæla (KÍM) sem unnið er í samstarfi Matís, Næringarfræðideildar Háskóla Íslands og Eflu verkfræðistofu var veittur styrkur úr Matvælasjóði nýlega. Markmið verkefnisins er að veita neytendum, stjórnvöldum og hagsmunaaðilum á Íslandi áreiðanlegar, gagnsæjar og samanburðarhæfar upplýsingar um umhverfisáhrif íslenskra matvæla. Eitt þriggja megin markmiða verkefnisins er uppfærsla á ÍSGEM gagnagrunninum sem mun þá einnig birta kolefnisspor íslenskra matvæla samhliða næringarupplýsingum þegar verkefninu lýkur.
Tækifærin fyrir ÍSGEM gagnagrunninn eru mörg og spennandi þar sem gríðarlegt virði er fólgið í því að hafa traustar upplýsingar um næringarinnihald matvæla aðgengilegar fólki og fyrirtækjum. Framtíðarsýnin er sú að ÍSGEM geti orðið heildstæð upplýsingaveita um matvæli. Mikilvægt er að tryggja stuðning til viðhalds og viðbóta og áhugavert verður að fylgjast með framvindu þessara mála á næstu misserum.
Tveir af sviðsstjórum Matís, þeir Guðmundur Stefánsson og Jónas R. Viðarsson, brugðu undir sig betri fætinum í síðustu viku og heimsóttu nokkur vel valin matvælaframleiðslufyrirtæki á Vestfjörðum.
Svo að sendinefndin væri nú ekki einvörðungu skipuð „sérfræðingum að sunnan“ slógust í för með þeim þau Gunnar Þórðarson svæðisstjóri Matís á Vestfjörðum og Guðrún Anna Finnbogadóttir frá Vestfjarðarstofu.
Súgandafjörður og Arnarfjörður tóku á móti hópnum með blíðskaparveðri.
Vestfirðir tóku afskaplega vel á móti hópnum, með sól í heiði og bros í hjarta. Fyrirtækin sem voru heimsótt voru Arnarlax á Bíldudal, Oddi á Patreksfirði, Arctic Fish og Drimla í Bolungavík, Klofningur og Fisherman á Suðureyri, auk þess sem fulltrúar Vesturbyggðar áttu fund með hópnum til að kynna þá starfsemi sem fyrirhuguð er í Vatneyrarbúð á Patreksfirði.
Aðalsteinn hjá Fisherman sýnir vinnsluaðstöðu fyrirtækisins á Suðureyri, en fyrirtækið býður upp á metnaðarfullt vöruúrval sjávarfangs í neytendaumbúðum.
Þessi heimsókn á Vestfirði var einstaklega ánægjuleg og lærdómsrík, enda mikil sókn í gangi í atvinnumálum á svæðinu. Væntir Matís þess að unnt verði, á komandi mánuðum, að hlúa enn betur að því góða samstarfi sem fyrirtækið hefur átt við aðila á svæðinu. Framtíðin er björt í atvinnumálum á Vestfjörðum
(til vinstri):Aðalsteinn kemur einnig að rekstri nýlenduvöruverzlunar á Suðureyri, sem staðsett er í glæsilegu nýreistu ,,gömlu verzlunarhúsnæði“. Til hægri: Heimsókn í Drimlu, sláturhús Arctic Fish í Bolungarvík.
Dagana 7.-10. nóvember sl. fór fram í Limoges í Frakklandi upphafsfundur Natalie verkefnisins sem Matís er aðili að. Megin áhersla verkefnisins er á að þróa náttúrutengdar lausnir NSB (e. Nature-based solutions) til að sporna við og/eða bregðast við áhrifum loftslagsbreytinga.
Natalie er fimm ára verkefni, sem unnið verður af 42 þátttakendum víðsvegar að úr Evrópu. Hlutverk Íslands í verkefninu er að sannreyna nýjar útfærlsur náttúrumiðaðra aðferða um mat á áhrifum loftlagsbreytinga á strandsvæði og lífríki þeirra. Verkefnið er umfangsmikið og flókið í allri framkvæmd og miðaði fundurinn að því að fá alla að borðinu, kynna sig og þá verkefnahluta sem hver hefur yfir að ráða.
Á fundinum var farið vel yfir stjórnunarhluta verkefnisins, þ.e. til hvers er ætlast af hverjum og einum aðila þess. Einnig fór fram kynning á öllum sjö verkhlutum verkefnisins (e. work package, WP) ásamt kynningu allra þeirra 42ja aðila sem eiga aðkomu í verkefninu, þ.e. þeirra aðild í verkefninu og þeirra bakgrunnur.
Fundardagarnir voru langir en árangursríkir eins og lagt var upp með. Þess utan náði fólk að spjalla saman og kynnast sem er gríðarlega mikilvægur liður í svona umsvifamiklum verkefnum sem ná yfir jafn langan tíma og lagt er upp með í Natalie eða fimm ár.
Að loknum fundi er ljóst að framundan eru spennandi tímar þar sem Matís mun taka þátt í þróun á mati nýrra lausna til að sporna við tapi á mikilvægum vistkerfum. Áskoranir vegna loftslagsbreytinga eru fjölmargar þ.m.t. ógn við vistkerfi sem standa undir matvælaframleiðslu sem ógna þar með matvælaöryggi okkar sem þjóðar vegna staðbundinna breytinga en jafnframt á heimsvísu.
Fylgjast má með framvindu verkefnisins á verkefnasíðu þess hér: Natalie.
Einnig á erlendri verkefnasíðu samstarfsaðilanna hér: Natalie.
This project has received funding from the European Union’s Horizon Europe program under grant agreement N° 101112859
Matvælaþing verður haldið í Hörpu miðvikudaginn 15. nóvember en hringrásarhagkerfið, í samhengi við nýsamþykkta matvælastefnu til ársins 2040, er meginviðfangsefni þingsins sem er nú haldið í annað sinn.
Tveir fulltrúar frá Matís eru á mælendaskrá, þau Eva Margrét Jónudóttir, verkefnastjóri og Birgir Örn Smárason, fagstjóri faghópsins sjálfbærni og eldi.
Eva Margrét verður einn fjögurra þátttakenda í pallborðsumræðum sem bera yfirskriftina Leynast lausnir í leifunum? Nýting hráefna – engu hent. Hún mun til dæmis ræða um það hvaða tækifæri eru í aukinni nýtingu, hvaða auðlindastrauma mætti nýta betur, hver staðan er í dag og hverjar framtíðarhorfurnar eru. Gestir þingsins munu geta sent inn spurningar sem pallborðsþátttakendur ræða.
Birgir Örn mun flytja erindið Hvað er í matinn árið 2050? – framtíð matvælaframleiðslu. Þar mun hann meðal annars fjalla um þann mat sem verður borðaður árið 2050, breytingarnar sem matvælakerfin munu að öllum líkindum ganga í gegnum á næstu áratugum og ástæður þess að matvælakerfi þurfa að breytast.
Nánari upplýsingar um viðburðinn og skráning hér: Matvælaþing 2023
Í sumar fór fram rannsókn á áhrifum efna úr þangi á öldrunareinkenni heilbrigðrar húðar. Nú er rannsóknini lokið og tveir vinningshafar hafa verið dregnir út sem fengu 20 þúsund króna gjafabréf og hefur verið haft samband við þá.
Rannsóknin gekk vel og við þökkum öllum þátttakendum kærlega fyrir þeirra tíma og framlag.
Rannsóknin var hluti af verkefninu MINERVA sem miðar að því að auka og bæta nýtingu stórþörunga sem framleiddir eru á sjálfbæran hátt og þróa nýjar verðmætar vörur úr þeim. Verkefnið er styrkt af ERA-NET Cofund Blue Bioeconomy og er samstarfsverkefni fyrirtækja, háskóla og rannsóknafyrirtækja á Írlandi, Íslandi og í Svíþjóð.
Nánari upplýsingar um verkefnið Minerva má nálgast á verkefnasíðu þess hér: MINERVA
Matís leitar að sviðsstjóra fjármála- og rekstrarsviðs. Starfið felur í sér mikil samskipti, samningagerð og greiningarvinnu. Sviðsstjóri heyrir undir forstjóra.
Helstu verkefni og ábyrgð
Dagleg umsjón og ábyrgð með fjármálum, rekstri og starfsmannahaldi sviðsins
Fjárhagsáætlanagerð í samvinnu við sviðsstjóra
Fjárhagsuppgjör Matís og uppgjör einstakra verkefna
Fjárhagsleg greiningarvinna
Ábyrgð á verkefnabókhaldi
Þróun á stjórnendaupplýsingum og mælikvörðum rekstrar
Yfirumsjón með rekstri fasteigna, mötuneyti, tækjabúnaðar, tölvukerfi og hugbúnaði
Yfirumsjón með innleiðingu og þróun á UT verkefnum
Samningagerð og samskipti við fjölmarga aðila
Hæfniskröfur
Háskólamenntun á sviði fjármála, rekstrar
Reynsla af reikningshaldi og uppgjörum
Reynsla af stjórnun og rekstri
Góð greiningarhæfni
Rík samskipta- og skipulagshæfni
Góð þekking á fjármálahugbúnaði
Reynsla af stafrænni þróun og rekstri upplýsingatæknikerfa er æskileg
Umsóknum skal fylgja ítarleg ferilskrá og kynningarbréf. Umsóknarfrestur er til 23. nóvember nk. Öll kyn eru hvött til að sækja um.
Matís er leiðandi á sviði matvælarannsókna og líftækni. Hjá Matís starfar um 100 manna öflugur hópur starfsfólks sem brennur fyrir því að finna nýjar leiðir til að hámarka nýtingu hráefnis, auka sjálfbærni og efla lýðheilsu. Hlutverk Matís er að efla samkeppnishæfni íslenskra afurða og atvinnulífs og tryggja matvælaöryggi, lýðheilsu og sjálfbæra nýtingu umhverfisins með rannsóknum, nýsköpun og þjónustu. Matís leggur áherslu á hagnýtar rannsóknir sem auka verðmæti íslenskrar matvælaframleiðslu, stuðla að öryggi og heilnæmi afurða og sjálfbærri nýtingu náttúruauðlinda.
Aðalheiður Ólafsdóttir, skynmatsstjóri Matís er viðmælandi í nýjum þætti af Matvælinu, hlaðvarpi Matís um rannsóknir og nýsköpun í matvælaframleiðslu.
Hún ræddi allt það sem í skynmatinu felst, af hverju það er mikilvægt og fyrir hver. Hún sagði auk þess sögur af þeim fjölbreyttu verkefnum sem hún hefur fengist við sem skynmatsstjóri, allt frá því að meta mýkt og lykt af andlitskremi yfir í að meta galtarlykt af kjöti, eiginleika próteindufts úr krybbum og bragð og áferð af þara.
Spjallið er létt og skemmtilegt og afar fróðlegt fyrir þau sem velta fyrir sér spurningum á borð við:
Hvað er skynmat og hvernig fer það fram?
Af hverju er mikilvægt að skynmeta neysluvörur?
Hvaða eiginleikum þurfa skynmatsdómarar hjá Matís að vera gæddir?
Matís vinnur um þessar mundir að umfangsmilkilli rannsókn þar sem gerðar eru tilraunir með frystingu á laxi með segul- og hljóðbylgjufrystingu í samstarfi við Kælismiðjuna Frost og sjávarútvegsfyrirtækið Odda á Patreksfirði.
Þessi frystiaðferð er nýjung hér á landi og hún er að mestu óþekkt í Evrópu en lítillega þekkt í Asíu. Miðað er við að tilraunirnar taki sex mánuði og því gætu frumniðurstöður legið fyrir um mitt næsta ár. Ætlunin er að fá mynd á það hvernig hljóðbylgjufryst laxaflök bregðist við samanborið við hefðbundna blástursfrystingu og er þá ekki síst horft til áhrifa af slíkri frystingu á vöruna til lengri tíma.
Við hefðbundna blástursfrystingu segir Sigurður J. Bergsson, tæknistjóri Frosts, að frumuveggirnir í fiskholdinu springi og frumuvökvinn eigi þannig greiða leið út. Þegar fiskflakið sé þítt upp leki vökvinn út og við það minnki gæði fisksins töluvert. Með segul- og hljóðbylgjufrystingunni sé komið í veg fyrir að frumuveggirnir springi og vökvinn fari úr fiskholdinu. Þar með haldist ferskleikinn í vörunni. „Markaðurinn gerir auknar kröfur um ferska frosna vöru og með þessari frystiaðferð teljum við að sjávarútvegurinn geti mætt þeim með framboði á ferskum sjávarafurðum með mun lengri líftíma en mögulegt er í dag,“ segir Sigurður.
Lýsa má segul- og hljóðbylgjufrystingunni sem grænni tækni með háa orkunýtingu þar sem hljóðbylgjum er beitt til þess að stjórna og draga úr uppbyggingu kristallanna í fisk- og kjötholdi. Sigurður segir þessa aðferð bæta frystiferlið og flýta því, hún skili einsleitari og smærri ískristöllum, það hægi á oxunarbreytingum sem leiði til verulega minni skemmda á matvælunum.
Sigurður segir að segul- og hljóðbylgjufrystingin hafi verið prófuð á ýmsum vörutegundum og frumniðurstöður sýni að vara sem fryst er með þessari aðferð bragðist nánast eins og fersk.
Áhugavert verður að sjá hvað þessi rannsókn Matís, Odda og Frosts á laxi leiði í ljós. Gefi hún jákvæðar niðurstöður og rannsakendur verði þar með enn sannfærðari um fýsileika þess að þróa þessa tækni áfram telur Sigurður að sjávarútvegsfyrirtækin verði fljót að taka við sér. Kælismiðjan Frost og Matís hafa unnið með sjávarútveginum að ýmsum lausnum í gegnum árin, bæði á hvítviski og uppsjávarfiski og því er til staðar mikil reynsla og traust. Markmiðið er alltaf að gera enn betur fyrir sjávarútvegsfyrirtækin í landinu.
Sjávarútvegsráðstefnan var haldin í Hörpu í liðinni viku og þar var ein málstofa tileinkuð þróun í frystitækni. Sæmundur Elíasson verkefnasstjóri hjá Matís og Sigurjón Arason yfirverkfræðingur hjá Matís fluttu þar erindi. Sæmundur fjallaði um nýlega tækniþróun í frystingu og þíðingu og Sigurjón um frystingu fyrir og eftir dauðastirðnun. Í málstofnunni kynnti Sigurður Bergsson hjá Kælismiðjunni Frost svo rannsóknir á segul- og hljóðbylgjufrystingu.
Sjávarútvegsráðstefnan fer fram í tólfta sinn 2. og 3. nóvember næstkomandi í Hörpu. Sjávarútvegsráðstefnan er einn stærsti árlegi vettvangur allra sem starfa í sjávarútvegi.
Samfélagsleg ábyrgð í sjávarútvegi er yfirskrift Sjávarútvegsráðstefnunnar 2023 og þar hefur Matís ýmislegt til málanna að leggja. Starfsfólk Matís verður bæði með fjölbreytt erindi á ráðstefnunni og umsjón með málstofum.
Sæmundur Elíasson, verkefnastjóri hjá Matís mun flytja erindið ,,Framtíðarmöguleikar í frysti- og þíðingartækni sjávarfangs“.Þar mun hann fara yfir nýlega þróun í frysti- og þíðingartækni fyrir sjávarfang og áhrif á gæðaþætti hráefnis, s.s. vatnsheldni, áferð, TVB-N, lípíð og prótein. Fjallað verður um nýlega þróun á iðnaðarlausnum í frystingu og þíðingu sem felst m.a. í notkun háþrýstings, hljóðbylgja, rafsegulbylgja (t.d. útvarps- og örbylgjur), o.fl. Þessar mismunandi aðferðir geta nýst samhliða hefðbundnari frysti- og þíðingaraðferðum (s.s. loftblástur eða ídýfu í vökva) til þess að örva ferlið og ná fram auknum hraða og viðhalda betri gæðum.
Sigurjón Arason yfirverkfræðingur hjá Matís flytur erindið ,,Frysting fyrir og eftir dauðastirðnun“ og fjallar þar um kosti og galla þess að frysta sjávarafurðir eftir mislangan biðtíma. Einnig mun hann leggja mat á hvernig hægt er að tryggja varðveislu gæða í gegnum virðiskeðjuna frá slátrun til neytenda. Við frystingu sjávarafurða þarf að huga að ástandi hráefnis s.s. árstíma, meðhöndlun og dauðastirnun, frystitækni og þeirri aðferð sem notuð er, frostgeymslu og flutningum en mikilvægt er að huga að stöðugleika í ferlinu.
Hildur Inga Sveinsdóttir, verkefnastjóri hjá Matís mun flytja erindið ,,Hliðarstraumar eða hliðarhráefni: Nýting mismunandi strauma frá fiskvinnslu“. Við vinnslu sjávarafurða verða til ýmsir straumar sem hafa ólíka eiginleika. Mikilvægt er að líta þessa strauma alla sömu augum, þeir eru allir hráefni. Mismunandi tækifæri liggja í hverjum fyrir sig og í erindinu verður farið yfir niðurstöður rannsókna á eiginleikum þeirra ásamt því að rætt verður um nýtingarmöguleika þeirra með hámörkun gæða og virðis fyrir augum.
Guðmundur Óli Hreggviðsson stefnumótandi sérfræðingur hjá Matís flytur erindi um lífmassaver en það er fremur nýtt hugtak sem notað er til að skilgreina og lýsa vinnslustöðvum lífmassa. Þar er unnið að mestu leyti með vannýttur lífauðlindir, t.d þang og þara, afskurð og restar úr fiskiðnaði og landbúnaði, afskurð úr matvælaiðnaði, trjárækt og repjuræktun. Vörur lífmassavera eru sjaldnast matvæli, fremur verðmæt fæðubótarefni, lyfefni, verðmæt enfnasambönd fyrir efnaiðnaðinn, plastefni og lífeldneyti. Auk hefðbundinnna aðferða þá er beitt mikilvægum aðferðum líftækni, gerjunarlíffverum og ensímum.
María Guðjónsdóttir, sérfræðingur hjá Matís mun flytja erindi um notkun ofurrófsmyndavélatækni í rannsóknum og sjávarútvegi. Ofurrófsmyndavélatækni hefur rutt sér rúms undanfarin ár innan matvælageirans vegna fjölbreyttra notkunarmöguleika tækninnar við gæðaeftirlit, rannsóknir og þróun. Ofurrófsmyndatæknin sameinar kosti ljósrofsmælitækni og myndvinnslu og hentar því sérlega vel til greiningar á hráefni og afurðum með sjálfvirkum hætti. Með tilkomu gervigreinar og flóknari myndvinnslulausna opnast aukin tækifæri til þróunar ofurrofsmyndatækni og aðlögun tækninnar að fjölbreyttum þörfum sjávariðnaðarins. Í erindinu verður aðferðarfræðin kynnt og helstu kostir og takmarkanir á tækninni ræddar út frá nýjustu vísindum. Einnig verða tekin dæmi um notkunarmöguleika tækninnar í sjávariðnaði, svo sem notkun við gæða- og gallagreiningar, ásamt því að ræða helstu rannsóknir seinustu ára og hvert tæknin kann að leiða okkur í framtíðinni.
Kolbrún Sveinsdóttir verkefnastjóri hjá Matís mun svo flytja erindið ,,Þróun, áhrif og ímynd fiskneyslu“. Þar mun hún fjalla um þróun fiskneyslu í gegnum tíðina, áhrif hennar á heilsu fólks og breytingu á vitneskju í samhengi við aukna neyslu. Farið verður yfir breytingar á ímynd fiskneyslu sem hafa orðið þar á með auknum rannsóknum.
Anna Kristín Daníelsdóttir, aðstoðarforstjóri og rannsókna- og nýsköpunarstjóri Matís hefur umsjón með tveimur málstofum á ráðstefnunni, annars vegar málstofu um matvæla- og fæðuöryggi sjávarútvegs og hins vegar um hámörkun verðmæta við nýtingu sjávarlífvera þar sem bæði áskoranir og tækifæri verða tekin til greina.
Dagskrá Sjávarútvegsráðstefnunnar 2023 auk skráningarhlekks og frekari upplýsinga er aðgengileg á vefsíðu ráðstefnunnar hér:
