Fréttir

Ný skýrsla um skólamáltíðir – Matís einn þátttakenda

Út er komin skýrsla um skólamáltíðir á Norðurlöndum á vegum Norrænu nýsköpunarmiðstöðvarinnar, NICe. Skýrslan er afrakstur verkefnis sem unnið var í samstarfi allra Norðurlandanna og var stýrt af Samtökum iðnaðarins.

Að verkefninu stóðu svokallaðir þróunarvettvangar á sviði matvæla í löndunum og er m.a. gerð grein fyrir starfsemi þeirra.

Í skýrslunni er ítarleg samantekt  um framboð og framkvæmd máltíða í skólum á Norðurlöndunum. Lagt var mat á helstu kosti og galla núverandi kerfa, þekkingu og fræðslu fyrir starfsfólk sem starfar við framleiðslu skólamáltíða og gerðar tillögur um úrbætur.

Niðurstaða verkefnisins er að fjölmargir þættir hafa áhrif á það hvort börnin borða matinn í skólanum og mikilvægt að þeir vinni saman að því markmiði að öll börn fái þá næringu sem þau þurfa í skólanum. Í skýrslunni eru ábendingar til sveitarfélaga, skólastjórnenda, matvælaiðnaðar, eldhúsa, foreldra og lýðheilsuyfirvalda um hvernig standa má að málum til að ná sem bestum árangri.

Nánari upplýsingar um verkefnið er að finna á vef Samtaka iðnaðarins á slóðinni: https://www.si.is/frettasafn/nr/9128

Frétt birt á vefsíðu Samtaka Iðnaðarins, www.si.is.

Fréttir

Morgunfundur hjá Matís um líftækni og tengdar greinar og opnun nýrrar rannsóknaraðstöðu á Vínlandsleið

Mjög áhugaverður morgunverðarfundur um líftækni og tengdar greinar verður haldinn hjá Matís að Vínlandsleið 12 fimmtudaginn 14. apríl kl. 08:30-10:30.

Mikill uppgangur er í líftækni og tengdum greinum á Íslandi og vilja margir meina að vaxtarbroddar framtíðarinnar liggi þar. Matís er einmitt í góðum tengslum við matvæla- og líftækniiðnaðinn og eru t.a.m. mörg verkefna Matís unnin í samstarfi við fyrirtæki í þessum greinum.

Nú er góður tími núna til að kynna stöðu mála, framtíðarsýnina og afrakstur síðustu ára. Á fundinum verða erindi frá bæði nýjum og eldri fyrirtækjum ásamt erindi frá Matís og HÍ. Fyrirtæki munu einnig kynna starfsemi sína þennan morgun.

Í kjölfar fundarins mun svo gestum boðið að skoða húsnæði Matís að Vínlandsleið 12 sem og Vínlandsleið 14 en þar hafa nokkur fyriræki komið sér fyrir og verður um formlega opnun að ræða á þeim hluta hússins þennan dag. 

Nánari dagskrá þegar nær dregur fundi.

Aðgangur er ókeypis og er morgunfundurinn öllum opinn.

Léttar veitingar í boði.

Vinsamlegast staðfestu komu þína með tölvupósti á liftaeknifundur@matis.is

Fréttir

Fóður eða fæða? Matís tekur þátt í málþingi Matvís um mat í skólamötuneytum

MATVÍS stendur fyrir málþingi um mat í skólamötuneytum, 6. apríl kl. 15:00 að Stórhöfða 31, gengið inn að neðanverðu.

MATVÍS stendur fyrir opnu málþingi fagmanna og framleiðanda um þá gagnrýni sem hefur komið fram á mat í mötuneytum skólanna.  Þar eru ásakanir um að fóður sé borið á borð en ekki fæða.

Til þess að fara yfir þessi mál hefur MATVÍS boðið eftirtöldum aðilum að gera grein fyrir sínum sjónarmiðum með framsögu og sitja síðan í pallborði.

Dagskrá
Setning: Níels S. Olgeirsson formaður MATVÍS.

Framsögur

  • Grímur Þór Gíslason hjá Grímur kokkur. Innihald og næringargildi þeirra vöru sem hann selur til mötuneyta og annarra.
  • Eðvald S Valgarðsson frá Kjarnafæði. Stefna Kjarnafæðis hvað varðar söltun, reykingu og aukefni í þeirra afurðum.
  • Ólafur Reykdal frá Matís. Yfirlit um niðurstöður rannsókna á næringargildi brauð- og kjötvara.
  • Hólmfríður Þorgeirsdóttir  hjá Lýðheilsustöð. Ráðleggingar Lýðheilsustöðvar um matarframboð í skólum byggt á  handbók fyrir skólamötuneyti
  • J. Trausti Magnússon matreiðslumeistari í grunnskóla.Fer yfir hvernig hann velur sína birgja og á hvað hann leggur áherslu á við innkaup á matvöru.
  • Pallborðsumræður.

Fundarstjóri
Ólafur Jónsson hjá Iðunni fræðslusetri

Fréttir

Opið hús fyrir nemendur í háskólanámi

Ef þú stundar nám í íslenskum háskóla þá býður Matís þér í heimsókn fimmtudaginn 7. apríl kl. að 16-18 Vínlandsleið 12 í Reykjavík (Grafarholt).

Matís hefur um langt skeið átt í góðu samstarfi við háskóla, m.a. með hagnýtum verkefnum í framhaldsnámi.

Nú eru spennandi tækifæri framundan á Matís fyrir öfluga nemendur t.d. í viðskiptafræði, tölvunarfræði, lífvísindum, heilbrigðisvísindum, matvælafræði, næringarfræði, lögfræði, umhverfisfræði og verkfræði.

Matís er í góðum tengslum við matvæla- og líftækniiðnaðinn en margir telja að vaxtarbroddar framtíðarinnar liggi þar. Mörg verkefna Matís eru unnin í samstarfi við fyrirtæki í þessum greinum.

Þann 7. apríl á milli kl. 16 og 18 langar okkur að bjóða þér í heimsókn að Vínlandsleið 12 í Reykjavík til þess að hitta starfsfólk Matís, nemendur sem vinna að verkefnum sínum í samstarfi við Matís og starfsmenn fyrirtækja sem hafa átt í farsælu samstarfi við okkur. Þetta eru fyrirtæki á borð við Marel ofl. Þetta er því góður vettvangur til að kynna sér matvæla- og líftækniiðnaðinn, hvort sem ætlunin er að fara í framhaldsnám í einum af háskólum landsins eða hver möguleikinn er á starfi eftir að námi lýkur.

Vinsamlegast láttu okkur vita með tölvupósti á haskolar@matis.is hvort þú komir og endilega láttu fylgja með hvaða námi þú ert í svo við getum kynnt sérstaklega verkefni sem snúa að þínu fagsviði.

Léttar veitingar í boði!

Skýrslur

TOPCOD, OPTILAR / Lengi býr að fyrstu gerð. Kjöreldisferlar í lirfu‐ og seiðaeldi á þorski

Útgefið:

01/04/2011

Höfundar:

Jónína Jóhannsdóttir, Agnar Steinarsson, Rannveig Björnsdóttir

Styrkt af:

Technology Development Fund and AVS R&D Fund of Ministry of Fisheries in Iceland

TOPCOD, OPTILAR / Lengi býr að fyrstu gerð. Kjöreldisferlar í lirfu‐ og seiðaeldi á þorski

Nýlegar rannsóknir hafa leitt í ljós að bestu aðstæður við framleiðslu lirfa gefi seiði af betri gæðum og að vaxtarforskot á fyrstu stigum eldisins skili sér að einhverju leiti á seinni vaxtarstigum. Meginmarkmið þessa verkefnis er að skilgreina bestu aðstæður við eldi þorsklirfa á Íslandi og nýta í því markmiði margvíslegar aðferðir við lausn helstu vandamála sem eru tengd framleiðslu þorsklirfa í dag. Þessi skýrsla fjallar um þá verkþætti sem Matís ohf. tók þátt í sem m.a. var að rannsaka áhrif auðgunar fóðurdýra með bætibakteríum og próteinmeltu á vöxt, þroska, ónæmisörvun og meltingarflóru lirfa svo og rannsóknir á áhrifum mismunandi frumfóðrunar á vöðvavöxt sem unnið var í samvinnu við Hafrannsóknastofnunina. Niðurstöður gefa vísbendingar um að byrjun þurrfóðurgjafar seint eða um 50 dph gefi ekki lirfum vaxtarforskot og að það sé nægilegt að fóðra með Artemiu þar til 40 dph. Þurrfóðurgjöf frá 30 dph leiddi til minni vaxtar og aukinnar tíðni byggingargalla. Auðgun fóðurdýra með frostþurrkaðri blöndu tveggja bætibakteríustofna hafði ekki áhrif á samsetningu bakteríuflóru lirfa og stofnar náðu ekki fótfestu í meðhöndluðum lirfum. Hinsvegar má gera ráð fyrir að léleg hrognagæði hafi haft áhrif á niðurstöður meðhöndlunar. Niðurstöður tilrauna staðfesta fyrri niðurstöður um jákvæð áhrif auðgunar fóðurdýra með próteinmeltu á afkomu og þroskun lirfa.  

Recent research has demonstrated that production optimization during the larval and juvenile phase will to some extent be reflected in the performance of the fish during the ongrowing phase. The objectives of the project are to optimise the larval production of Atlantic cod in Iceland by applying a multidisciplinary approach to solve central bottlenecks related to larval production. This report presents tasks where Matis ohf. was involved, including analyzes of the effects of live prey enrichment using putative probionts and a fish protein hydrolysate on larval survival quality immune stimulation and intestinal bacterial community of larvae. The study also involved an analysis of the effect of startfeeding protocols on muscle growth in collaboration with MRI. The results indicate that late weaning around 50 dph may be excessive and produce no significant advantage. An intermediate weaning strategy, with artemia feeding until 40 dph, appears to be sufficient to convey important advantages in terms of growth and anatomy. Early weaning on 30 dph produced slow‐growing juveniles and a higher deformity ratio. Using the freeze dried preparates of the probionts did not affect the bacterial community structure of larvae and the probionts were not found to be established within the bacterial community of treated larvae. Poor quality egg may, however, partly explain the lack of effects as a result of treatment. The present study confirms the results of previous studies where live prey enrichment using a fish peptide hydrolysate significantly improved larval survival and development. 

Skoða skýrslu

Skýrslur

Íslenskur barnamatur – markaður og opinberar kröfur

Útgefið:

01/04/2011

Höfundar:

Þóra Valsdóttir, Rakel Eva Sævarsdóttir, Gunnþórunn Einarsdóttir, Guðjón Þorkelsson, Aðalheiður Ólafsdóttir, Kolbrún Sveinsdóttir

Styrkt af:

Framleiðnisjóður landbúnaðarins

Tengiliður

Þóra Valsdóttir

Verkefnastjóri

thora.valsdottir@matis.is

Íslenskur barnamatur – markaður og opinberar kröfur

Með barnamat er átt við mat sem er sérstaklega ætlaður ungabörnum og smábörnum að undanskildum mjólkurblöndum sem koma eiga í stað móðurmjólkur. Að mörgu er að huga áður en hafist er handa við framleiðslu á barnamat. Smábörn og ungabörn eru mun viðkvæmari á allan hátt en fullorðnir. Miklar kröfur eru því gerðar um örugga framleiðslu. Íslenskt hráefni, sérstaklega grænmeti og lambakjöt, hentar vel til framleiðslu á barnamat því hér er notkun varnarefna í landbúnaði minni en víðast hvar og aðskotaefni og mengunarefni í algjöru lágmarki. Niðurstöður umræðuhópa foreldra unga- og smábarna benda til þess að það séu tækifæri til að koma með nýjar, íslenskar vörur á markaðinn. Einkum virðist vera vöntun á fleiri tegundum barnamatar en þegar eru í boði en ekki síður má sjá tækifæri í aðlögun umbúða og skammtastærða hefðbundinna íslenskra matvara að þörfum unga- og smábarna. Aðkeyptur barnamatur hefur neikvæða merkingu í hugum margra. Til þess að ný vara ætluð unga- og smábörnum gangi vel er því fyrst og fremst mikilvægt að byggja upp traust á vörumerkinu hjá kaupendunum.

Baby food is food which is specially aimed towards infants and toddlers, excluding infant formulas which are replacement for breast milk. Many things have to be considered before starting producing baby food. Infants and toddlers are much more susceptive than grown-ups. High demands are therefore on safety of the production. Icelandic raw material, especially vegetables and lamb meat, are well suited for baby food as in Iceland the use of pesticides in agriculture is much lower than in most countries and pollution levels are low. Results from focus group discussions among Icelandic parents indicate that there are opportunities for new, Icelandic products on the market. There is especially a need for more variety but there is as well a market for existing Icelandic products in more suitable form and packaging for infants and toddlers. Processed baby food has negative image in the eyes of many parents. For new baby food products to succeed it is essential to build up a trust among parents on the integrity of the producer and quality of the products.

Skoða skýrslu

Fréttir

Ráðstefna um ný innlend fóðurhráefni til notkunar í fiskeldi

Föstudaginn 8. apríl kl. 13-17 verður haldin ráðstefna í höfuðstöðvum Matís að Vínlandsleið 12 í Reykjavík (Grafarholt). Matís og Íslensk Matorka standa að ráðstefnunni og eru hún öllum opin.

Ný innlend fóðurhráefni til notkunar í fiskeldi

Möguleikar, magn, gæði og verð

Ráðstefna hjá Matís, Vínlandsleið 12, föstudaginn 8. apríl kl. 13-17

Dagskrá ráðstefnunnar

13:00 -13:10 Setning – Jón Bjarnason, sjávarútvegs – og landbúnaðarráðherra
13:10 -13:35 Miljø – effektiv fiskeproduktion – Alfred Jochumsen, DTU-Akva Danmörku
13:35 -13:50 Þróun nýrra fiskifóðurhráefna í Svíþjóð: kræklinga- og oksveppamjöl – Björn Þrándur Björnsson, Háskólinn í Gautaborg
13:50 -14:05 Grænn lífrænn úrgangur – Ásbjörn Jónsson, Matís
14:05 -14:20 Framleiðsla hryggleysingja – Jón S. Ólafsson, Veiðimálastofnun
14:20 -14:35 Örverur – Arnþór Ævarsson, Prokazyme / Jakob Kristjánsson, Prokazyme
14:35 -14:50 Sveppir – Georg Ottósson, Flúðasveppir
14:50 -15:10 Kaffi
15:10 -15:25 Repja – Jón Bernódusson, Siglingastofnun / Ólafur Eggertsson, Þorvaldseyri
15:25 -15:40 Margt smátt gerir eitt stórt: eru svifþörungar orkuboltar aldarinnar? – Erla Björk Örnólfsdóttir, Vör Sjávarrannsóknasetur
15:40 -15:55 Aðrir möguleikar – Ólafur I. Sigurgeirsson, Háskólinn á Hólum
15:55 -16:10 Virði hráefna – Jón Árnason, Matís
16:10 -16:50 Umræður/pallborð – Rannveig Björnsdóttir (Matís) stýrir.
Fulltrúar fóðurframleiðenda, Björn Þrándur Björnsson (Háskólinn í Gautaborg), Alfred Jochumsen (DTU-Akva), Sveinbjörn Oddsson (Íslensk Matorka), Björn Björnsson (Hafró), Helgi Thorarensen (Háskólinn á Hólum).
16:50 -17:00 Samantekt og fundarslit

Fundarstjóri: Ragnheiður Þórarinsdóttir, Íslensk Matorka

Ráðstefnan er öllum opin og er aðgangur ókeypis.

Vinsamlegast látið vita af þátttöku með pósti á fiskeldisfodur@matis.is.

Fréttir

Námskeið um fagleg vinnubrögð við framleiðslu matvæla

Matís er nú að hefja námskeiðaröð um fagleg vinnubrögð við smáframleiðslu matvæla.  Matís hefur á síðustu árum unnið að eflingu nýsköpunar í smáframleiðslu matvæla með uppsetningu á matarsmiðjum á Hornafirði og Flúðum og með verkefninu Matvælamiðstöð Austurlands. 

Í matarsmiðju er boðið upp á löggilda aðstöðu til framleiðslu matvæla með frumkvöðlastuðningi, kennslu og ráðgjöf frá sérfræðingum Matís. Þannig hefur tekist að auka verulega framleiðslu einstaklinga og minni fyrirtækja á matvælum, oft úr staðbundnu hráefni. 

Eftirfarandi námskeið verða haldin vorið 2011:

DagsetningNámskeiðStaður TímiLeiðbeinendur
29. apríl, fösÞurrkun matvælaFlúðir 13-17IrekVilberg
4. maí, fimÞurrkun matvælaHallormsstaður 13-17IrekÞórarinn
5. maí, fimReyking matvælaVopnafjörður 11-17Óli ÞórÞórarinn
13. maí, fösSultun, súrsun og niðurlagning matvælaHöfn 10-16IrekVigfús
14. maí, lauReyking matvælaFlúðir 9-15Óli ÞórVilberg
20. maí, fösÞurrkun matvælaHöfn 9-15IrekVigfús

Farið verður yfir öll meginatriði varðandi vinnslu og meðhöndlun vörunnar, allt þar til hún er komin á borð neytenda. Hvernig og hvað þarf til að framleiða hana (þ.á.m. hráefni, tækjabúnaður, aðstaða), kostir og gallar mismunandi aðferða, hættur sem ber að varast, mat á gæðum ofl. Kennslan verður bæði bókleg og verkleg.

Verð á námskeiði er 15.000 krónur.

Skráning og frekari upplýsingar fást hjá:
Höfn: Vigfús Ásbjörnsson s. 858-5136, vigfus@matis.is
Flúðir: Vilberg Tryggvason s. 858-5133, vilberg@matis.is
Egilsstaðir/Hallormsstaður/Vopnafjörður: Þórarinn E. Sveinsson s. 858-5060, thorarinn@matis.is

Starfsmenntasjóðir endurgreiða kostnað vegna námskeiðahalds til einstaklinga og fyrirtækja allt að 75%. Sjá nánari upplýsingar um starfsmenntasjóði og úthlutunarreglur á: www.starfsafl.iswww.landsmennt.iswww.starfsmennt.is

Fréttir

Fundur í nýju fjölþjóðaverkefni ESB – Matís leiðir samstarfið

Matís gegnir forystuhlutverki í  nýju og umfangsmiklu fjölþjóðaverkefni sem Evrópusambandið hefur ákveðið að styrkja til þriggja ára, AMYLOMICS. Fyrsti fundurinn í verkefninu var haldinn mánudaginn 28. mars síðastliðinn í höfuðstöðvum Matís í Reykjavík.

Upphæð styrksins er alls að jafnvirði um 390 milljónir króna og þar fer af til Matís 72 milljónir króna og samanlagt 58 milljónir króna til tveggja annarra íslenskra fyrirtækja. Auk þess munu meistara- og doktorsnemendur munu starfa að verkefnunum sem tengjast Amylomics.  

AMYLOMICS verkefnið mun hagnýta fjölbreytt lífríki jarðhitasvæða á Íslandi við að þróa hitaþolin ensím til notkunar í sterkju- og sykruiðnaði. Hita- og sýruþol eru nauðsynlegir eiginleikar í slíkum iðnaðarferlum en þá má finna í ensímum lífvera á hverasvæðum.

Meðal þátttakenda í AMYLOMICS er franska fyrirtækið Roquette Frères, sem er eitt hið stærsta í Evrópu í framleiðslu sterkju og afleiddra afurða, með ársveltu upp á um 7 milljarða evra. Roquette Frères mun geta nýtt ensím, sem þróuð verða í verkefninu til endurbóta á ferlum og nýsköpunar í framleiðslu sinni. Hluti ensímanna verður markaðssettur af sprotafyrirtækinu Prokazyme til notkunar í margvíslegum sykruiðnaði.

  • Dr. Guðmundur Óli Hreggviðsson, fagstjóri hjá Matís, verður verkefnisstjóri. Tvö önnur íslensk fyrirtæki, taka beinan þátt í verkefninu, Roche Nimblegen og Prokazyme.

Verkefnið og stuðningur ESB við það eru góð tíðindi fyrir íslenskt vísindasamfélag og viðurkenning fyrir Matís. Rannsóknarstyrkir ESB eru afar eftirsóttir og mikil samkeppni er um þá. Með þessu festir Matís sig enn frekar í sessi í alþjóðlegu vísindasamstarfi og svo er auðvitað sérstakur fengur að því fyrir Íslendinga að fá nú verulega fjármuni inn í samfélagið erlendis frá á þessum samdráttar- og niðurskurðartímum.

Nánari upplýsingar veitir dr. Guðmundur Óli Hreggviðsson.

Fréttir

Ný nálgun á fiskveiðistjórnun í ESB – forstjóri Matís með erindi í fundarröð Alþjóðamálastofnunar HÍ

25. mars síðastliðinn var haldinn fyrirlestur um EcoFishMan verkefnið en það fjallar um nýja nálgun í fiskveiðistjórnun í ESB. Dr. Sveinn Margeirsson, forstjóri Matís flutti erindið. Fundurinn var liður í Fundaröð Alþjóðamálastofnunar Háskóla Íslands – Evrópa: Samræður við fræðimenn.

Evrópusambandið væntir þess að í EcoFishMan verkefninu verði þróuð ný aðferðafræði sem nýtist við breytingar og umbætur á fiskveiðistjórnunarkerfi sínu. Lögð er áhersla á samstarf við sjómenn, útgerð og vinnslu og að hagnýta upplýsingar úr rafrænum afladagbókum. Markmið verkefnisins er að stuðla að vistvænni, sjálfbærri og hagrænni stjórnun með sérstakri áherslu á rekjanleika og að lágmarka brottkast afla. 

Verkefnið er þverfaglegt  og nýtir upplýsingum um vistfræðilega-, félagslega-, hagfræðilega- og stjórnunarlega þætti. Að EcoFishMan verkefninu koma alls 13 stofnanir, fyrirtæki og háskólar í átta Evrópulöndum, þar á meðal Háskóli Íslands og háskólinn í Tromsø í Noregi. Gert er ráð fyrir að verkefnið kosti 3,7 milljónir evra á þremur árum og nemur styrkur ESB 3,0 milljónum evra.

EcoFishMan Alþjóðamálastofnunin

Dr. Anna Kristín Daníelsdóttir, sviðsstjóri hjá Matís, er verkefnisstjóri og dr. Sveinn Margeirsson, forstjóri Matís, er með henni í vísindanefnd verkefnisins.

March 25. 2011, from 12pm-13pm.
Lögberg, room 101.

EcoFishMan: A new approach to fishery management in the EU

Dr. Sveinn Margeirsson, director of Matís

The aim of the EcoFishMan project is to develop and contribute to implementation of a new integrated fisheries management system in Europe based on increased stakeholder involvement: An ecosystem-based sustainable management system under a precautionary framework that will define maximum acceptable negative impact, target elimination of discards and maintain economic and social viability.

 EcoFishMan is an interdisciplinary project which uses information based on ecological, sociological, economical and management factors. Thirteen institutions, companies and universities from eight different countries participate in the project, among which are the University of Tromsø and the University of Iceland. The allocated budget is 3,7 million euros over three years whereof the EU allocates 3,0 million euros.

Dr. Anna Kristín Daníelsdóttir, project manager, and dr. Sveinn Margeirsson, director of Matís, are members of the project’s scientific board.

IS