Flokkur: Fréttir

Matís tók þátt í rástefnunni Digi2Market á dögunum sem Samtök sveitarfélaga á Norðurlands vestra (SSNV) héldu í Varmahlíð. Holly T. Kristinsson kynnti Matís og verkefnið FutureKitchen sem styrkt er af EIT Food og snýst að nota sýndarveruleika til að tengja almenning betur við matinn sem við borðum og nýjustu tækni og vísindi tengt matvælum

Eftir erindið fengu þátttakendur að stíga inn í heim ylræktar á Íslandi þar sem sýnt er hvernig tómatar og annað grænmeti er ræktað innanhúss um hávetur. Einnig fengu gestir að stíga inn í íslenska hátæknifiskvinnslu og fylgjast með fullvinnslu afurða sem endaði inn í matvælaprentara. Myndböndin má finna hér og hægt er að horfa á þau á venjulegum skjá, eða í sýndarveruleikagleraugum.

Þrívíddarprentað sjávarfang

Íslenskir tómatar – þrívíddarmyndband

Markmið Digi2Market verkefnisins sem SSNV stýrir er m.a. að nýta nýjungar í stafrænum markaðs- og söluhugbúnaði fyrir lítil og meðalstór fyrirtæki staðsett fjarri markaði og aðstoða þau við að nýta sér stafræna möguleika til sölu og markaðssetningar. Samstarf mun verða á milli SSNV og Matís þar sem þekking Matís á hvernig hægt er að nota sýndarveruleika til að ná til og fræða almenning verður nýtt.

Umsóknarfrestur um stöðu forstjóra Matís ohf. rann út í gær. Alls bárust níu umsóknir.

Hér að neðan má sjá lista yfir umsækjendur um starf forstjóra Matís:

Anna Kristín Daníelsdóttir
Berglind Ólafsdóttir
Bjarni Ó Halldórsson
Guðmundur Stefánsson
Hrönn Ólína Jörundsdóttir
Oddur Már Gunnarsson
Richard Kristinsson
Sigrún Elsa Smáradóttir
Steinar Sigurðsson

Zhihao Liu, meistaranemi í matvælafræði heldur opinn fyrirlestur í tengslum við meistaravörn sína á verkefninu „Nýting hliðarafurða úr laxavinnslu – Greining á efnasamsetningu og stöðugleika laxahöfða“.

Fyrirlesturinn fer fram á þriðjudaginn 24. september kl 15:30 í stofu V14-Laki hjá Matís að Vínlandsleið 14. Allir áhugasamir eru velkomnir!

Síðastliðinn fimmtudag, þann 19. september, heimsóttu nokkrir starfsmenn og stjórnendur Matís fyrirtæki og háskólann á Akureyri.

Það voru þau Oddur M. Gunnarsson starfandi forstjóri, Anna Kristín Daníelsdóttir sviðsstjóri, Jón ÁrnasonWolfgang Koppe og Sæmundur Elíasson. Með þeim í för var einnig Sigmundur E. Ófeigsson, framkvæmdastjóri Atvinnuþróunarfélags Eyjafjarðar og stjórnarmaður í Matís.

 Hópurinn skoðaði húsnæði á Hjalteyri þar sem rekið var umfangsmikið lúðueldi til ársins 2012. Þar ræddu þau við Arnar Frey Jónsson, starfsmann Samherja, sem starfaði við lúðueldið á sínum tíma og einnig Snorra Finnlaugsson, sveitarstjóra í Hörgársveit. 

Næst lá leiðin í fóðurverksmiðjuna Laxá í Krossanesi þar sem þau spjölluðu við Gunnar Örn Kristjánsson framkvæmdastjóra Laxá og ræddu stöðu eldis og fóðurframleiðslu á Íslandi. 

Í hádeginu var fundað í Háskólanum á Akureyri með Eyjólfi Guðmundssyni rektor og Rannveigu Björnsdóttur. Loks lá leiðin í Slippinn á Akureyri þar sem þau hittu fyrir Ásþór Sigurgeirsson og framkvæmdastjórann Eirík S. Jóhannsson. Ásþór leiddi hópinn um svæðið og í þau skip sem standa nú í Slipp, meðal þeirra er nýi Herjólfur og Vestmannaey.

Rætt var við Ástu Heiðrúnu Pétursdóttur sérfræðing Matís í Morgunútvarpi Rásar 2, um verkefnið SeaCH4NGE sem fjallar um að kanna hvort viðbættir þörungar í fóður kúa hafi áhrif á metanlosun þeirra.

Matís vinnur ásamt samstarfsaðilum að SeaCH4NGE sem er styrkt af EIT Food en verkefnið ber titilinn: Notkun þangs til að minnka metangas frá kúm – Leið til að draga úr losun gróðurhúsalofttegunda í landbúnaði.

Verkefnið fjallar um skimun á fjölda þörunga, m.a. íslenskra, fyrir virkni þeirra til að minnka losun metan frá kúm.

Þessi virkni er mæld bæði í tilraunaglösum hjá Háskólanum í Hohenheim Þýskalandi og einnig verður hún mæld hjá kúm í Háskólanum í Reading á Bretlandi, þar sem allur tækjabúnaður sem þarf til verksins er fyrir hendi – eða eins og Hulda Geirsdóttir kallaði búnaðinn: “prumpklefa”. Réttara væri þó að nefna þá “ropklefa” þar sem metanlosun kúa er að mestu í gegnum rop en ekki vindgang.

Þörungarnir fara einnig gegnum ýtarlegar efnarannsóknir hjá Matís hvað varðar efnainnihald; m.a. mt.t. næringarefna, þungmálma og steinefna, enda mikilvægt að vita nákvæmlega hvað kýrnar innbyrða.

Viðtalið í Morgunútvarpi Rásar 2 má spila hér, það hefst á 0:48:18 mín
en einnig verður hægt að spyrja og fræðast um verkefnið á Vísindavöku Rannís laugardaginn 28. september n.k. í Laugardalshöll kl. 15-20.

Í nýjasta tölublaði Bændablaðsins má einnig finna ítarlega umfjöllun um verkefnið.

Þriðjudaginn 24. september stendur Matvælastofnun og Matís fyrir fræðslufundi um matvælasvindl (food fraud). Fundurinn verður haldinn í salarkynnum Matís að Vínlandsleið 12 í Reykjavík. Fundurinn hefst kl. 13:00 og er hann opinn öllum sem áhuga hafa á umjöllunarefninu.

Fræðslufundurinn er hluti af þriggja ára norrænu verkefni, sem styrkt er af norrænu Ráðherranefndinni. Sérstaklega eru boðaðir á fundinn fulltrúar matvælaeftirlits heilbrigðieftirlitsins, starfsmenn Matvælastofnunar, starfmenn Matís, ásamt fulltrúum frá Tollstjóraembættinu og Ríkislögreglu.

Að þessu norræna verkefni um matvælasvindl taka þátt öll Norðurlöndin, að Finnlandi undanskildu. í þessu verkefni á að skilgreina sameiginleg túlkun á matvælasvindli og koma á samvinnu Norðurlanda um matvælasvindl þvert á landamæri. Fræðsla verður til þeirra eftirlitsaðila sem koma að baráttunni við matvælasvindl. Stefnt er að því að í lok verkefnisins liggi eftir lokaskýrsla sem inniheldur sameinlega norræna skilgreiningu á matvælasvindli og að sagt verði frá hvað hefur verið áorkað í hverju landi fyrir sig í verkefninu.

Eins og áður segir er fundurinn opinn öllum, en þeir sem hyggjast sækja fundinn eru beðnir um að skrá sig með því að senda póst á jonas@matis.is.

Fundinum verður streymt beint á Facebook-síðu Matís.

Dagskrá fundarins er sem hér segir:

13:00-13:25
Brief about Eu Food fraud network and introduction of the Nordic Food fraud project 2018-2020
Herdís Maríanne Guðjónsdóttir, MAST

13:30-14:30
Implementing a Country- or Regional-Level Food Fraud Vulnerability Assessment (FFVA) and Food Fraud Prevention Strategy (FFPS).
Roy Fenoff, Phd Assistant professor of criminal Justice at the Citadel and research collaborator with the Michigan State University´s Food Fraud Initiative.

14:35-15:00
Species substitution in the seafood industry
Jónas R. Viðarsson, Matís

15:00-15:20
Coffee

15:20-15:40
The fight against food fraud in Europe – EU coordinated actions
Rúnar I. Tryggvason, MAST

15:40-16:00
Food fraud and its challenges in food supplements: Do we need more awareness in an increasing e-commerce world!
Zulema Sullca Porta, MAST

Innlendar matarhefðir og uppruni matvæla eru börnum víða óljós í dag þar sem tenging frá haga í maga er óskýrari en áður. Nærumhverfisneyslu þarf jafnframt að gera hærra undir höfði og kynda undir áhuga á nýtingu hráefna og náttúruafurða úr eigin umhverfi. Börnin eru framtíðin og búa að skemmtilegum drifkrafti nýsköpunar og heilsusamlegs lífsstíls í anda heimsmarkmiða Sameinuðu þjóðanna um sjálfbærni samfélaga heims. Verkefnið KRAKKAR KOKKA er hannað af Matís með stuðningi Matarauðs Íslands hjá atvinnuvega- og nýsköpunarráðuneyti.

Verkefnið byggir á hugmyndinni um skemmtimennt og hefur þann tilgang að efla þekkingu og vitund barna um svæðisbundna íslenska frumframleiðslu matvæla og hina gjöfulu íslensku náttúru og tenginu þessa við fæðuöflun, í gegnum leik og menntun. Þá leggur verkefnið áherslu á umræðu um ábyrga neyslu þar sem virðing er borin fyrir náttúrunni og þeim sem brauðfæða þjóðina, sjálfbærum framleiðsluaðferðum, aðbúnaði dýra og manna og umhverfissjónarmiðum.

Heilbrigði og velferð annars vegar og sjálfbærni hins vegar eru meðal hinna sex grunnþátta menntunar samkvæmt aðalnámskrám fyrir bæði grunnskóla og leikskóla. Samkvæmt aðalnámskránum snúast grunnþættirnir sex “…um læsi á samfélag, menningu, umhverfi og náttúru þannig að börn og ungmenni læri að byggja sig upp andlega og líkamlega, að bjarga sér í samfélaginu og vinna með öðrum. Grunnþættirnir snúast einnig um framtíðarsýn og getu og vilja til að hafa áhrif og taka virkan þátt í að viðhalda samfélagi sínu, breyta því og þróa það.” KRAKKAR KOKKA er hannað með það að sjónarmiði að grunn- og leikskólar geti á auðveldan og áhrifaríkan hátt í gegnum leik og menntun nýtt verkefnið sem eina leið til að ná þessum markmiðum.

Í stuttu máli felst framkvæmd verkefnisins í því að börnin fræðast um heimsmarkmið Sameinuðu þjóðanna, matarhefðir og auðlindir eigin svæðis. Þá fara börnin vettvangsferð til hráefnisöflunar í villta náttúruna og/eða til frumframleiðanda á svæðinu. Í framhaldi matreiða börnin úr hráefninu sem sótt var og neyta matarins að lokum. Hluti af verkefninu felst í því að viðkomandi skóli gerir stutt heimildarmyndband um framkvæmd þess, sem aðgengilegt verður öllum til fróðleiks á vefslóð Matís á youtube.com, en tilgangur þess er að börn um allt land geti fræðst á lifandi hátt um matarhefðir og auðlindir annarra landshluta með því að horfa á myndbönd annarra skóla. Börnin, með aðstoð kennara eða annarra, eiga þátt í að gera myndböndin sjálf með sínu lagi. Þannig felst hluti af verkefninu í því að börn uppfræða börn í gegnum skemmtimennt á miðli sem börn nýta mikið í dag, um mikilvæg málefni lífs og líðandi stundar nú og til framtíðar. Að verkefninu loknu svara börnin viðhorfskönnun um framgang verkefnisins, þar sem safnað verður upplýsingum um árangur þess.

Myndband Grunnskólans austan vatna í Skagafirði um framkvæmd verkefnisins má sjá hér:

Ráðstefna um nýja aðferðafræði í verndunarlíffræði sem notast við umhverfis DNA (environmental DNA) til að meta líffræðilegan fjölbreytileika í vistkerfum verður haldin 2. og 3. október næstkomandi í fundarsal Hafrannsóknastofnunar. Þessi tækni hjálpar við að komast fyrir ýmsa af þeim annörkum sem fylgir öðrum aðferðum og býður upp á fljótlega og ódýra leið til þess að meta líffræðilegan fjöbreytileika í hafinu.

Uppruni eDNA í hafinu er ýmiskonar en venjulega kemur DNA-ið frá lífverunum úr húðfrumum, slími, hrognum, hlandi eða saur. Sjó er safnað á misunandi dýpi á þeim svæðum sem eru til rannsókna og er sjórinn svo síaður. Í síunni verður eftir DNA úr lífverum sem hægt er að greina með raðgreiningartækni. Vöktun á líffræðilegum fjölbreytileika með umhverfis DNA hefur marga kosti umfram aðrar aðferðir og hefur aðferðin reynst vel við mat á líffræðilegum fjölbreytileika í mörgum vistkerfum.

Á ráðstefnunni munu íslenskir og erlendir sérfræðingar kynna rannsóknir sýnar og ræða um aðferðir til notkunar á umhverfis DNA til mælinga og vöktunar á líffræðilegum fjölbreytileika.

Ráðstefnan verður haldin í fundarsal Hafrannsóknastofnunar 2. til 3. október 2019 og er opin. Skráning er forsenda þátttöku.

Ráðstefnan er styrkt af Ag-Fisk og skipulögð af Davíð Gíslasyni á Matís og Christopher Pampoulie á Hafrannsóknastofnun.

Saltfiskvika hófst í síðustu viku og hefur hún farið vel af stað. Þrettán veitingastaðir í kringum landið bjóða upp á sælkerasaltfiskrétti, hver með sínu sniði.

Löng saga og hefð er fyrir vinnslu saltfisks hér á landi, en áður fyrr var öðru fremur notast við saltið til að lengja geymsluþol. Í dag er saltið hins vegar notað til að framleiða sælkeravöru sem nýtur mikilla vinsælda í Suður-Evrópu og gengur ýmist undir nafninu bacalao, baccalá eða bacalhau. Þar er íslenskur saltfiskur þekktur fyrir afburðagæði og skipar stóran sess í matarhefðum, ekki síst um páska og jól. 

Ferð fyrir tvo til Barcelona í vinning

Allir sem taka þátt í Saltfiskvikunni eiga möguleika á að vinna ferð fyrir tvo til Barcelona. Það eina sem þarf að gera er að panta saltfiskrétt hjá einum þeirra veitingastaða sem taka þátt í vikunni, birta mynd af réttinum á Instagram og setja inn #saltfiskvika.

Hér má nálgast helstu upplýsingar um veitingastaðina sem taka þátt í Saltfiskviku.

Allar nánari upplýsingar má finna á saltfiskvika.is.

Í gær var Saltfiskvika formlega sett við skemmtilega athöfn í Salt eldhúsi við Þórunnartún. Frú Eliza Reid, verndari kokkalandsliðsins og Kristján Þór Júlíusson, sjávarútvegs og landbúnaðarráðherra, voru viðstödd. Meistarakokkar frá Ítalíu, Spáni, Portúgal og úr íslenska kokkalandsliðinu töfruðu fram fjölda ólíkra og gómsæta rétti þar sem saltfiskur var í öndvegi.

Markmiðið með Saltfiskvikunni er að vekja athygli á þeirri sælkeraafurð sem saltfiskurinn er. Gestakokkarnir Carlota Claver frá Spáni, Diogo Rocha frá Portúgal og Lorenzo Alessio frá Ítalíu munu elda á nokkrum þeirra 13 veitingastaða sem taka þátt í Saltfiskviku.

Munu þau kynna hvernig hægt er að matreiða saltfisk hvert með sínu sniði en öll eiga þau það sameiginlegt að vera mikilsmetnir kokkar sem leggja mikla áherslu á saltfisk og koma frá löndum þar sem saltfiskurinn er í hávegum hafður.

Frú Eliza Reid og Kristján Þór Júlíusson gæddu sér á gómsætum saltfiskréttum.

Ítalski Michelin kokkurinn Lorenzo Alessio mun í dag elda saltfisk fyrir leikskólabörn á leikskólanum Laufásborg, þar sem börnin munu njóta saltfiskmáltíðar á heimsmælikvarða.

Saltfiskvika stendur til 15. september, en að henni standa; Matís, Íslandsstofa, Kokkalandsliðið og Félag íslenskra saltfiskframleiðenda.

Sjá nánar um íslenska saltfiskinn og Saltfiskvikuna á www.saltfiskvika.is.

Kolbrún Sveinsdóttir, verkefnastjóri Saltfiskviku, ásamt Kristni Björnssyni hjá Íslandsstofu.

Diogo Rocha er þekktur matreiðslumaður í Portúgal.