Fréttir

Flæði gagna milli aðila í sjávarútveginum

Ljóst er að miklu magni gagna er safnað við veiðar og vinnslu hjá íslenskum sjávarútvegsfyrirtækjum. Þessar upplýsingar eru oft notaðar að þeim sjálfum við veiðistýringu síðar meir þar sem sótt er í ákveðnar tegundir eða ákveðna einginleika afla. Einnig eru dæmi um að fyrirtækin noti þessi gögn við framlegðarútreikninga fyrir veiðar og vinnslu.

Þessi ítarlega gagnasöfnun sem á sér stað við veiðar, löndun og vinnslu hjá íslenskum sjávarútvegsfyrirtækjum nýtist svo til frekari úrvinnslu hjá eftirlitsaðilum eða sem fylgigögn með afurðum til kaupenda eða tollyfirvalda.

Tilgangur þessa skjals er að sýna hvaða upplýsingar er um að ræða, hvar þeirra er aflað og flæði þeirra milli aðila eftir mismunandi veiðum, vinnsluaðferðum og söluferlum.


Skjalið má nálgast hér (best að skoða í Acrobat Reader).

Nánari upplýsingar veitir Valur N. Gunnlaugsson hjá Matís.

Fréttir

Hausana í land?

Við upphaf fiskveiðiársins 2012/13 gekk i gildi reglugerð sem skyldar útgerðir vinnsluskipa til að koma með að landi hluta þeirra þorskhausa sem til falla við vinnslu í íslenskri lögsögu. Forsaga þess að reglugerðin var sett, áhrif reglugerðarinnar á landað magn þorskhausa fyrstu tvö fiskveiðiárin sem reglugerðin hefur verið í gildi og mögulegar leiðir útgerðanna til að uppfylla skilyrði reglugerðarinnar, eru rakin í skýrslu sem Matís gaf nýlega út.

Í ágúst 2011 gaf Sjávarútvegs- og landbúnaðarráðuneytið út reglugerð 810/2011 um nýtingu afla og aukaafurða. Í þeirri reglugerð kom fram sú nýlunda að skipum sem vinna afla um borð var gert skylt að koma með að landi þorsklifur og þorskhausa. Reglugerðin gerði ráð fyrir að frá 1. febrúar 2012 ættu skipin að koma með að landi 50% af allri þorsklifur og þorskhausum sem til falla við veiðar í íslenskri lögsögu. Frá og með 1. september 2012 stóð svo til að sömu skipum yrði skylt að koma með alla þorsklifur og þorskhausa að landi, sem til falla við veiðar í lögsögu Íslands. Reglugerð þessi mætti hins vegar töluverðri andstöðu meðal útgerðarmanna, sem töldu að markmið hennar væru tæknilega óraunhæf og efnahagslega óskynsamleg. Ráðuneytið leitaði því samráðs meðal hinna ýmsu hagsmuna- og fagaðila til að ná niðurstöðu sem allir aðilar máls gætu sæst á.

Í framhaldi af því var reglugerð 1296/2011 gefin út í desember 2011 og var þá búið að afnema með öllu kvaðir um að vinnsluskipum bæri að koma með þorsklifur í land og búið að tengja kvaðir um hlutfall þorskhausa sem bæri að koma með í land við lestarrými skipanna. Samkvæmt reglugerðinni, sem tók gildi 1. September 2012, var vinnsluskipum með nýtanlegt lestarrúmmál milli 600 og 800 m3 skylt að koma með 30% þorskhausa sem til falla við veiðar í lögsögu íslands að landi og frystitogarum með meira en 800 m3 lestarrými bar að koma með 40% af tilfallandi þorskhausum í land. Vinnsluskip með nýtanlegt lestarrúmmál undir 600 m3 voru hins vegar undanþegin þessari reglugerð. Vinnsluskipunum var gert heimilt í stað hausa, að koma með samsvarandi magn af gellum, kinnum og/eða fésum að landi eða af öðrum afurðum sem unnar eru úr hausum um borð.

Það eru ýmis vandamál í vegi fyrir því að unnt sé að koma með þorskhausa að landi hjá a.m.k. hluta frystiskipaflotans. Það er mjög takmarkað pláss á millidekki flestra skipanna og því erfitt að koma fyrir nýjum búnaði til að vinna hausa, frystigetan er takmörkuð og frystitækin henta illa til að frysta hausa, hausararnir sem notaðir eru skila hráefni sem hentar illa í frekari vinnslu, geymslupláss í frystilestum er takmarkað, vinnuálag á áhafnirnar er þegar mikið og vandkvæðum bundið að auka það fyrir þann tiltölulega takmarkaða fjárhagslega afrakstur sem er af hausavinnslu.

Það er hins vegar nokkur hluti flotans sem kemur með hluta sinna þorskhausa að landi og hefur það hlutfall verið að aukast á undanförnum árum. Í þeim tilfellum hefur útgerðin náð að aðlaga vinnsluna að nýtingu hausa án þess að það komi niður á vinnslu aðalafurðanna. Ekki verður þó með góðu móti séð að umtöluð reglugerð hafi haft umtalsverð áhrif á þessa þróun, þar sem svipuð þróun hefur verið hjá þeim skipum sem undanþegin eru reglugerðinni og þeim skipum sem reglugerðin nær til. Þarna er einfaldlega um verðmæti að ræða sem margir útgerðamenn sjá tækifæri í að sækja, burtséð frá reglugerðinni.

Helstu vandamálin sem við er að eiga þegar kemur að nýtingu á þorskhausum um borð í vinnsluskipum er plássleysi og takmörkuð frystigeta. Því eru tækifæri í að vinna hausana með það að markmiði að minnka umfangið og hirða þá aðeins verðmætustu hlutana. Nú eru sem dæmi á markaði vélar sem geta unnið verðmætustu afurðirnar úr hausunum, eins og til dæmis gellur, kinnar og klumbu. Með því að hirða þessar þrjár hausaafurðir má minnka umfang þess sem þarf að frysta og geyma í lestum um 65% og samt koma með meiri verðmæti að landi en ef hausarnir hefðu verið heilfrystir. Fyrir núverandi frystiskipaflota Íslendinga liggja tækifæri í slíkri vinnslu. Það er hins vegar mikil uppsöfnuð þörf á endurnýjun frystiskipaflotans til að takast á við nýjar kröfur og áskoranir. Þó vægi þeirra í íslenskri útgerð hafi minnkað á undanförnum árum verður alltaf þörf fyrir þessi skip í flotanum, og þá sérstaklega til að sækja á fjarlægari mið. Búast má við að við hönnun á nýjum vinnsluskipum og við breytingar á þeim gömlu verði tekið tillit til krafna um bætta nýtingu á öllu hráefni, hausum sem og öðrum hliðarafurðum. Endurnýjun frystitogaraflotans er því mikið hagsmunamál fyrir greinina og þjóðina sem eiganda auðlindarinnar.

Matís hefur fylgst náið með hausanýtingu um borð í vinnsluskipum og aðstoðað útgerðir við að leita tækifæra í bættri nýtingu á hliðarafurðum. Þegar reglugerð 810/2011 var í umsagnaferli komu sérfræðingar Matís að vinnu við að móta reglugerðina og hafa þeir í framhaldi af því komið að rannsóknum og þróun á því sviði. AVS verkefnasjóður í sjávarútvegi styrkti smáverkefni árið 2012 til að meta áhrif umtalaðrar reglugerðar. Þessu verkefni hefur verið sinnt með hléum síðastliðin þrjú ár og lauk formlega með útgáfu Matís skýrslu sem nálgast má hér. Áður hafði verkefnið stutt vinnu við meistaraverkefni Gísla Eyland í Fjármálum fyrirtækja við Háskóla Íslands. Meðal afurða verkefnis Gísla Eyland var rekstrarlíkan fyrir vinnsluskip þar sem meðal annars er unnt að bera saman arðsemi mismunandi kosta við söfnun og vinnslu hausa um borð. Rekstrarlíkan þetta má nálgast hér. Verkefni Gísla Eyland var jafnframt kynnt á TAFT 2012 (Trans‐Atlantic Fisheries Technology Conference) með veggspjaldi sem vakti töluverða athygli.

AVS verkefnasjóð í sjávarútvegir eru færðar þakkir fyrir að styrkja verkefnið.

Frekari upplýsingar veitir Jónas R. Viðarsson hjá Matís.

Fréttir

Skagafjörður er gæðaáfangastaður Íslands

Sveitarfélagið Skagafjörður hefur verið útnefnt gæðaáfangastaður Íslands fyrir verkefni sem ber heitið Matarkistan Skagafjörður. Ferðamálastofa útnefndi Skagafjörð, en gæðaáfangastaðir eru valdir um alla Evrópu í samevrópsku verkefni en frétt þess efnis birtist í Kjarnanum fyrir stuttu.

Ein öflugasta starfsstöð Matís er einmitt í Skagafirði en Líftæknismiðja Matís er staðsett á Sauðárkróki. Starfsemi Matís í Líftæknismiðjunni er margþætt. Í fyrsta lagi hefur Matís komið upp sérhæfðri rannsóknastofu á sviði líftækni og lífefna.  Í öðru lagi starfrækir Matís tilraunaverksmiðju í vinnslusal Líftæknismiðjunnar, þar sem fyrirtækið Iceprotein ehf. hefur byggt upp starfsemi sína. Að lokum vinnur starfsfólk Matís í Líftæknismiðjunni með fyrirtækjum í Skagafirði og NV-landi að ýmsum umbóta-og hagræðingarverkefnum.

Með Líftæknismiðjunni hefur skapast rannsóknaaðstaða með tilheyrandi vinnsluaðstöðu þar sem vísindamenn og frumkvöðlar í líftækni geta þróað vörur sínar og vinnsluferla í samvinnu við Matís. Á rannsóknastofu Líftæknismiðjunnar er unnið að mælingu á lífvirkum eiginleikum lífefna úr íslenskri náttúru. Líftæknismiðjan er opin öllum landsmönnum og þar geta einstaklingar og fyrirtæki fengið aðstöðu til skemmri tíma til framleiðslu afurða. Smiðjan verður nokkurs konar klakstöð nýrra sprotafyrirtækja í líftækni og mikilvæg í styttingu ferlis frá hugmynd til markaðar. Með vali á staðsetningu Líftæknismiðjunnar er litið til nærumhverfisins sem matarkistan Skagafjörður er.

Frétt Kjarnans um Matarkistuna Skagafjörð má finna hér: http://kjarninn.is/2015/07/skagafjordur-er-gaedaafangastadur-islands-samkvaemt-ferdamalastofu/

Fréttir

Hugtakasafn fiskiðnaðarins er nú aðgengilegt á netinu

Hugtakasafn Fiskiðnaðarins sem nú birtist á vefnum tekur saman ýmis hugtök úr fiskiðnaðinum og gefur þeim skýrari merkingu. Þetta hefur verið reynt að gera bæði með orðum og myndum. Safnið var upphaflega unnið í tengslum við verkefnið „Aukin verðmæti gagna.“

Við upplýsingasöfnun í verkefninu „Aukin verðmæti gagna“ kom í ljós að skilningur á einstaka orðum og hugtökum er torskilinn og að sama orð getur haft mismunandi merkingu milli aðila. Eins og gefur að skilja er fátt jafn mikilvægt í samskiptum um mikil verðmæti en að samræmd merking sé á orðum og hugtökum.

Tollskráin inniheldur yfir 100 hugtök, sum torskilin og önnur ekki notuð í réttu samhengi. Ítrekað kemur fram misskilningur í flokkun og vörulýsingum vegna þessa. Hugtakasafnið getur því tvímælalaust gagnast við gerð vörulýsinga í tollskrá og  í reglugerðar- og lagasmíðum hins opinbera, einnig getur það gert samskipti milli viðskiptaaðila markvissari. Hugtakasafn þetta nýtist einnig starfsfólki í sjávarútvegi, við gerð vörulýsinga og annarra samskipta þar sem hægt verður að vísa í hugtakasafnið sem heimild.

Hugtakasafnið má nálgast hér (best að skoða í Acrobat Reader).

Þar sem um er að ræða fyrstu útgáfu safnsins eru allar athugunarsemdir vel þegnar og mun Páll Gunnar Pálsson hjá Matís taka á móti þeim ásamt því að veita nánari upplýsingar ef þess er óskað.

Fréttir

Traust starfsemi með heilindi að leiðarljósi

Matís er í forystuhlutverki sem eitt öflugasta rannsóknafyrirtæki landsins, það leiðir rannsókna- og samstarfsverkefni fyrirtækja og styrkir þannig innlenda þekkingu, treystir verðmætasköpun og stuðlar að bættum lífsskilyrðum. Heilindi skipta stjórnendur og starfsmenn miklu máli, hvort sem um er að ræða heilindi í vísindastarfi og rannsóknum eða heilindi þegar kemur að rekstri og fjárhagslegri stjórnun Matís.

Vöxtur hefur einkennt Matís frá upphafi. Þeirri stefnu hefur verið markvisst fylgt eftir að fyrirtækið sæki fram í alþjóðlegu samstarfi matvæla- og rannsóknarfyrirtækja, samhliða þeirri víðtæku þjónustu sem það veitir hér á landi. Hlutur erlendra tekna Matís er ríflega þriðjungur og hefur aldrei verið hærri. Auknar erlendar tekjur stuðla ekki aðeins að auknum vexti heldur verður rekstargrundvöllur Matís til framtíðar traustari með fleiri tekjuöflunarleiðum. Hingað til hefur Matís að stærstum hluta starfað í Evrópulöndum en á árinu 2014 voru stigin árangursrík skref inn á markað í Norður-Ameríku sem lofa góðu um það sem koma skal í náinni framtíð.

Ávinningur af starfsemi Matís fyrir íslenskt samfélag er ótvíræður. Fyrirtækið er í forystuhlutverki sem eitt öflugasta rannsóknafyrirtæki landsins, það leiðir rannsókna- og samstarfsverkefni fyrirtækja og styrkir þannig innlenda þekkingu, treystir verðmætasköpun og stuðlar að bættum lífsskilyrðum. Þrátt fyrir ungan aldur hefur fyrirtækið nú þegar sýnt fram á hversu miklum árangri rannsóknir skila samfélaginu í nýsköpun, vöruþróun, verðmætasköpun og betri nýtingu auðlinda, svo fátt eitt sé nefnt. Góðar rannsóknir hafa skilað sér beint í meiri verðmæti fyrir fyrirtæki og þjóðarbúið.

Matís rís ekki aðeins undir ábyrgðarmiklu hlutverki í rannsóknum og nýsköpun í matvælaframleiðslu hér á landi heldur hefur aukin áhersla verið lögð á þann þátt þjónustu fyrirtækisins sem snýr að matvælaöryggi; vöktun og mælingum á matvælum. Sú þjónusta er dýrmæt íslenskum neytendum og verður æ mikilvægari fyrir útflutning íslenskra matvælafyrirtækja eftir því sem kröfur erlendra kaupenda og neytenda aukast.

Matís nýtur faglegs sem rekstrarlegs trausts, sem best sést af fjölda erlendra þátttökuverkefna sem fyrirtækið á aðild að og það forystuhlutverk sem Matís hefur í mörgum þeirra. Fjöldi erlendra fyrirtækja nýtir sér einnig rannsóknaþjónustu Matís, sem einnig ber vitni því trausti sem það hefur skapað sér á undanförnum árum. Þessa trausts njóta einnig fyrirtæki og stofnanir hér á landi sem í mörgum tilfellum eru samstarfsaðilar Matís í erlendum verkefnum. Þannig má segja að ekki aðeins njóti Matís sjálft ávinnings af verkefnaþátttöku erlendis heldur opni einnig dyr erlendis fyrir aðra innlenda aðila.

Í eðli sínu er rekstur Matís ohf. á margan hátt ólíkur hefðbundnum hlutafélögum, en hjá Matís er  markmiðið að nýta þá fjármuni sem skapast í að byggja enn frekar upp starfsemina og auka verkefnaþátttöku. Hvað bestur mælikvarði á árangur fyrirtækisins er því ekki síst sú reynsla sem byggist upp innan fyrirtækisins, fagþekking, menntunarstig starfsmanna, fjöldi rannsóknaverkefna og árangur í þeim og aðrir mælanlegir þættir. Þeir mynda svokallaða þekkingarvísitölu sem aldrei hefur mælst hærri innan Matís en nú. Sú staðreynd er enn ein sönnun þess að stjórnendur og starfsmenn eru að skila vönduðu verki.

Allt skilar áðurnefnt starf á erlendum vettvangi öflugra rannsóknarfyrirtæki í íslensku samfélagi. Fagþekking og reynsla sem skapast í erlendum verkefnum nýtist í öðrum verkefnum sem Matís vinnur að hér á landi. Á þann hátt má segja að sannist hið gamla máltæki að hver vegur að heiman er vegurinn heim.

Fréttir

Iceland School of Fisheries – Executive Program

Opni háskólinn í HR í samvinnu við Samtök fyrirtækja í sjávarútvegi (SFS), Matís, aðrar háskólastofnanir og helstu rannsóknarstofnanir á Íslandi hafa sett á fót yfirgripsmikið nám fyrir erlenda stjórnendur og sérfræðinga í sjávarútvegi með það að markmiði að þróa og dýpka skilning þeirra á atvinnugreininni. 

Í náminu verður m.a. fjallað um  stjórnun í sjávarútvegi, vinnslu sjávarafurða, markaðssetningu og nýjustu þróun í tækni og nýsköpun í fiskiðnaði. 

Ennfremur verður fjallað um fiskveiðistjórnun, regluverk, rannsóknir og eftirlit í sjávarútvegi.

Hægt er að nálgast frekari upplýsingar um námskeiðið hér: Iceland School of Fisheries

Nánari upplýsingar veitir Sandra Kr. Ólafsdóttir, verkefnastjóri í Opna háskólanum hjá HR, sandrak@ru.is, 599-6342.

Fréttir

Færðu örugglega starf að loknu námi?

Mikilvægt er að velja áhugaverða námsbraut þegar ákvörðun um framhaldsmenntun er tekin. Mikil samkeppni er oft um störf eftir framhaldsmenntun og ekki allir sem fá starf strax eftir skóla.

Nemendum sem útskrifast úr meistaranámi í matvælafræði virðist ganga mjög vel að fá starf strax eftir nám.

Fyrsti útskriftarhópurinn í meistaranáminu samanstóð af 11 nemendum. Fljótlega eftir að námi lauk voru níu þeirra búnir að fá framtíðarstörf, eða rúm 80%. Störf matvælafræðinganna voru t.a.m. hjá Icelandic Group, Lýsi, Ferskum kjötvörum, Matvælastofnun, Ísteka ofl. fyrirtækjum eða stofnunum.

Auðvitað er ekki hægt að fá tryggingu fyrir því að fá starf við hæfi að námi loknu en það lítur vel út þegar kemur að meistaranámi í matvælafræði.

Nánari upplýsingar veitir Guðjón Þorkelsson hjá Matís.

Fréttir

Matís auglýsir eftir sérfræðingum

Áhugasamir einstaklingar hafa e.t.v. rekið augun í auglýsingar frá Matís um nýliðnar helgar.

Nýverið auglýsti Matís eftir annarsvegar metnaðarfullum og kraftmiklum sérfræðingi í mannauðsmálum og hinsvegar eftir öflugum markaðsdrifnum sérfræðingi. Umsóknarfrestur er til og með 5. ágúst 2015. Sérfræðingur í mannauðsmálum mun starfa í höfuðstöðvum Matís, Vínlandsleið 12, Reykjavík. Stefnt er að því að starf hins markaðsmiðaða sérfræðings vinnist á starfsstöðvum Matís t.d. á Akureyri Höfn í Hornafirði eða Sauðárkróki.

Hægt er að nálgast frekari upplýsingar um störfin tvö á vefsíðu Matís www.matis.is/atvinna og í framhaldinu geta hæfir áhugasamir aðilar sótt um sitthvort starfið á sama stað.

Fréttir

Góðir gestir á góðum degi

Rektor Háskóla Sameinuðu þjóðanna (UNU) dr. David M. Malone heimsækir Ísland og þá skóla UNU sem starfræktir eru hér á landi í þessari viku. Mánudaginn 6. júlí s.l. leit Rektor David ásamt fylgdarliði við hjá Matís.

Rektor Háskóla Sameinuðu þjóðanna ( e. United Nations University – UNU) dr. David M. Malone er á Íslandi í þessari viku ásamt Max Bond aðstoðarrektor Háskóla Sameinuðu þjóðanna í heimsókn til þeirra skóla háskóla sameinuðu þjóðanna sem hýstir eru hér á landi. Á Íslandi eru starfræktir: frá 1980 Jarðhitaskóli ( e. Geothermal Training Programme – UNU-GTP), frá 1998 Sjávarútvegsskóli ( e. Fisheries Training Programme – UNU-FTP), frá 2007 Landgræðsluskóli ( e. Land Restoration Training Programme – UNU-LRT) og frá 2009 Jafnréttisskóli ( e. Gender Equality Studies and Training Programme – UNU-GEST) Háskóla Sameinuðu þjóðanna. Rekstur skólanna er liður í þróunarsamvinnu Íslands sem er á forræði utanríkisráðuneytisins.

Dagskrá hinna góðu gesta er þéttskipuð. Matís hlotnaðist sá heiður mánudaginn 6. júlí að vera meðal viðkomustaða gestanna á fyrsta degi heimsóknar þeirra til Íslands ásamt fylgdarliði. Dr. Tumi Tómasson forstöðumaður UNU-FTP hóf heimsókn gestanna til Matís á örstuttri kynningu. Dr. Tumi rakti helstu ástæður þess að Háskóli Sameinuðu þjóðanna ákvað að leggja þá áherslu á sjávarútveg með þeim hætti að hér yrði starfræktur sérstakur skóli er fjallar um málaflokkinn. Í stóru myndinni þá eru mikil tækifæri fólgin í því að fara betur með það sem er framleitt, gera sem mest úr því, og þá ber jafnframt að líta á mikilvægi sjávarafurða í daglegri neyslu almennings í þróunarlöndunum.
Arnljótur B. Bergsson sviðsstjóri Auðlinda og Afurða kynnti Matís og hvernig Matís hefur komið að verðmætasköpun í íslenskum sjávarútvegi með bættri nýtingu, betri meðhöndlun og þróun vinnsluferla m.a. í samstarfi við UNU-FTP.


Prófessor Sigurjón Arason yfirverkfræðingur Matís sagði frá samþættingu hagnýtra rannsókna og þróunarverkefna Matís við nám þ.m.t. nemenda UNU-FTP. Eins greindi Sigurjón frá aðkomu Matís að þurrkun sjávarafurða hér á landi og reykingu og þurrkun fiska í Afríku, vinnu sem unnin er í samstarfi við títtnefndan sjávarútvegsskóla. Þá sagði Sigurjón frá fjórum doktorum sem útskrifast hafa frá Háskóla Íslands með stuðningi UNU-FTP í samstarfi við Matís og tveggja doktorsnemenda sem nú eru í námi. Eins benti Sigurjón á skýrslu sem rituð var af fyrrum nemanda UNU-FTP og helstu sérfræðinga Matís á sviði þukkrunar matvæla um notkun jarðhita við matvælaframleiðslu og gefin var út af Matvælastofnun Sameinuðu þjóðanna nýlega. Umræður spunnust um sjálfbærni veiða, hreinleika umhverfisins og framtíðar fyrirætlanir doktorsnemendanna.


Að loknum hinum stutta fundi var gestunum sýnd aðstaða Matís á Vínlandsleið. Þótti gestunum aðstaðan til fyrirmyndar. Á leið sinni um húsið voru gestirnir kynntir fyrir doktorsnemendunum Cyprian Ogombe Odoli frá Kenía og Dang Thi Thu Huong frá Víetnam. Gestirnir hvöttu þau til dáða í ljósi mikilvægis viðfangsefnis rannsókna hvors þeirra.

Matís vonast eftir áframhaldandi góðu samstarfi við þá skóla Haskóla Sameinuðu þjóðanna sem starfræktir eru hér á landi og vonast til að dr. David M. Malone rektor og Max Bond aðstoðarrektor Háskóla Sameinuðu þjóðanna njóti dvalarinnar og hafi gagn og gaman af heimsóknunum.

Fréttir

Kaldar staðreyndir í sumarhita

Kæling er mikilvæg allt árið um kring, en sérstaklega mikilvæg yfir sumarmánuðina.

Kaldur júní mánuður er að baki hér á landi, almenningur vonast eftir góðu sumri á Íslandi. Í Evrópu er nú nokkru hlýrra en almennt gerist og gengur, jafnvel á þessum árstíma. Á meginlandi Evrópu var t.a.m. nýlega búist við að hiti gæti farið yfir 40°C þ.m.t. á nokkrum af helstu markaðssvæðum íslensks sjávarfangs, eins og raunin varð. Þó ekki sé beinlínis búist við jafn skelfilegum afleiðingum, í Frakkland í sumar, og af hitabylgjunni 2003 þá er samt réttara að hafa vaðið fyrir neðan sig.

Sem fyrr er vönduð aflameðferð einkar mikilvæg, þar skiptir kæling hráefnis máli. Mikilvægi kælingar lýkur ekki þó í land sé komið. Mikilvægt er að forða fiski frá rýrnun gæða, einkum þeim sem selja á ferskan eða frystan frá mögulegu hitaálagi, í meðferð sjómannafiskverkendaflutningsaðila og seljenda. Enn sem fyrr er meðhöndlun, kæling þ.m.t., um borð er mikilvæg þau gæði sem glatast kunna um borð endurheimtast ekki í landi.

Einangrandi umbúðir eru til þess fallnar að verja matvæli fyrir hitaálagi. Umbúðir kæla ekki vöru. Kælimiðlar sem fylgja t.a.m. ferskum/kældum matvælum inn í umbúðir er komið fyrir inn í umbúðum til að viðhalda köldu hitastigi vörunnar. Brýnt er að matvælin séu í því ástandi sem þau eiga að vera þegar þeim er pakkað. Að frosin vara sé fryst við þar tilgreint hitastig og kjarnhiti sé skv. skilgreiningu og að kæld fersk matvæli séu köld. Umbúnaður vöru þarf að taka mið af þeim aðstæðum sem eru í umhverfi vörunnar hverju sinni. Ef flytja á fersk flök eða flaka bita til meginlands Evrópu í sumar er mikilvægara en verið hefur í vetur að gæta að kælingu vörunnar og því að nægjanleg vörn fyrir hitaálagi sé tryggð. Gæði fisks sem dreginn er úr sjó eru hvorki eilíf né endanleg, það er verkefni allra sem að koma að varðveita þau gæði sem best m.a. með vandaðri og markvissri kælingu, koma í veg fyrir að þau glatist að óþörfu og stuðla að því að þau berist endanlegum neytendum.

Kæling er mikilvæg allt árið um kring, en sérstaklega mikilvæg yfir sumarmánuðina. Nafnið Ísland veitir aðilum í íslenskum sjávarútvegi ekki tryggingu gegn hitaálagi. Vönduð vinnubrögð hvers og eins og markviss kæling auðveldar allt markaðsstarf til frambúðar.

IS