Höfundur: admin

Viljayfirlýsing um Matarsmiðjuna á Flúðum (MSF), Hrunamannahreppi undirrituð á Flúðum í gær.

Samkomulag um stofnun og starfsemi Matarsmiðjunnar á Flúðum var undirrituð í gær á Flúðum.  Atvinnuþróunarfélag Suðurlands, Háskólafélag Suðurlands, Hrunamannahreppur, Bláskógarbyggð, Skeiða- og Gnúpverjahreppur, Grímsnes- og Grafningshreppur, garðyrkjumenn, Matís og Háskóli Íslands hafa unnið að undirbúningi Matarsmiðjunnar.

Síðustu misseri hefur verið unnið að undirbúningi þess að setja á laggirnar matarsmiðju í uppsveitum Árnessýslu sem verður miðstöð fyrir vöruþróun og fullvinnslu á grænmeti og til að efla fag- og háskólamenntun á svæðinu með kennslu og rannsóknum.

Á Flúðum munu samstarfsaðilar leigja húsnæði og koma upp nauðsynlegri aðstöðu fyrir starfsemi Matarsmiðjunnar. Ætlunin er að bjóða frumkvöðlum og smáframleiðendum upp á sérfræðiaðstoð til að þróa vörur án þess að leggja út í mikinn kostnað við aðstöðu, búnað og starfsleyfi á meðan verið er að koma vörum á markað.

Meginmarkmið verkefnisins er að byggja upp þróunarsetur fyrir smáframleiðslu matvæla, þ.e.a.s  koma á smáframleiðslu, vöruþróun og rannsóknum á afurðum úr ylrækt á svæðinu og skapa þannig ný og áhugaverð tækifæri á Flúðum og nágrenni en ekki síður að skapa mikilvægan vettvang fyrir frumkvöðla og smáframleiðendur að fullvinna vörur sínar til markaðssetningar.

Vaxtarsamningur Suðurlands styrkti Matís við undirbúnings matarsmiðjunnar. Í vor sendu samstarfsaðilarnir svo inn nýja umsókn til Vaxtarsamnings Suðurlands um þróun á Matarsmiðjunni.

Stofnað verður sérstakt félag um rekstur matarsmiðjunnar á Flúðum. Samstarfsaðilar munu í sameiningu vinna að því að tryggja framgang verkefnisins svo hægt verði að nýta aðstöðuna til þróunarstarfs, kennslu, námskeiðahalds og tilraunastarfsemi.

Á næstunni mun starfsmaður verða ráðinn í fullt starf í smiðjuna. Matís leggur mikið upp úr starfsemi sinni utan höfuðborgarsvæðisins og upp úr samstarfi við fyrirtæki og hagsmunaaðila um allt land en fyrirtækið rekur m.a. starfstöðvar á sex stöðum utan Reykjavíkur.

Nánari upplýsingar veita Guðjón Þorkelsson, gudjon.thorkelsson@matis.is, og Sjöfn Sigurgísladóttir, forstjóri Matís, sjofn.sigurgisladottir@matis.is.

Hrunamannahreppur, Íslensk matorka ehf. og Matís ohf. undirrituðu í gær, fimmtudaginn 27. maí,  viljayfirlýsingu um uppbyggingu á orkufrekum matvælaiðnaði á Flúðum sem m.a. felur í sér hlývatnseldi á hvítum matfiski.

Uppbyggingin verður unnin í samstarfi við Orkustofnun þar sem stofnunin verður leiðbeinandi og ráðgefandi.

Nýting á jarðhita og raforku skipta miklu fyrir atvinnulíf í Hrunamannahreppi. Hlývatnseldi byggir á nýtingu á volgu vatni og raforku auk þess sem sérlega er hugað að sjálfbærni og vistvænum framleiðsluaðferðum. Slík uppbygging í orkufrekum matvælaiðnaði fellur vel að nýtingaráformum á orku- og jarðhita, öðrum matvælaiðnaði og matvælatengdri ferðamannaþjónustu í sveitarfélaginu.

Gert er ráð fyrir að á annan tug nýrra starfa skapist við sjálft hlývatnseldið, auk þess sem fjöldi afleiddra starfa munu fylgja í kjölfarið.

Íslensk matorka ehf sérhæfir sig í orkufrekum matvælaiðnaði til útflutnings. Markmið fyrirtækisins er að nýta íslenska orku á umhverfisvænan og sjálfbæran hátt, skapa grunn að nýjum útflutnings- og atvinnutækifærum og efla nýsköpun og þróun.

Nánari upplýsingar veitir Stefanía Katrín Karlsdóttir, stefaniakk@simnet.is, og í síma 862-6519.

Opið málþing um Campy-on-Ice verkefnið og baráttuna gegn kampýlóbakter verður haldið fimmtudaginn 27. maí kl. 9-13 í höfuðstöðvum Matís að Vínlandsleið 12 í Reykjavík.
Á málþinginu verður fjallað um þær aðgerðir sem gripið var til í kjölfar kampýlóbakterfaraldursins í fólki árið 1999 og þann árangur sem náðist með þessum aðgerðum.

Þegar sala á ferskum kjúklingi var heimiluð á Íslandi árið 1996 jókst neysla kjúklingakjöts verulega.  Þremur árum seinna varð sprenging í fjölda kampýlóbakter-tilfella í fólki. Gripið var til víðtækra aðgerða til að sporna við þessari þróun.

Mikilvægasta aðgerðin var og er enn, að frysta alla kjúklinga sem eru kampýlóbaktersmitaðir fyrir slátrun. Sýni eru tekin úr öllum kjúklingahópum fáum dögum fyrir slátrun. Ef þeir reynast smitaðir eru kjúklingarnir frystir en frysting fækkar fjölda baktería þannig að minni líkur eru á að fólk smitist við neyslu.

„Campy-On-Ice“ rannsóknin sem hófst fyrir um 10 árum var viðamikið samstarfsverkefni Kanada, Bandaríkjanna og Íslands,  en Matvælastofnun, Matís, Keldur, Landlæknisembættið og Sýkladeild Landspítalans voru fulltrúar landsins í þessari rannsókn. Rannsóknirnar voru margþættar og niðurstöðurnar eftir því fjölbreyttar. Á málþinginu verður farið yfir helstu niðurstöður, sem nýttust í smitvörnum og bættu árangur við að verjast smiti í fugla og fólk.

Í kjölfar „Campy-On-Ice“ verkefnisins varð til annað verkefni sem nefnt hefur verið „Fly netting Project“, sem hófst 2008. Það felst í að klæða loftræstistrompa alifuglahúsa með flugnanetum, en flugur eru alþekktir smitberar. Á málþinginu verður einnig farið yfir þessa rannsókn og niðurstöður kynntar, sem þegar hafa vakið athygli erlendis.

Málþinginu lýkur með hádegisveislu í boði kjúklingaframleiðenda til heiðurs Ruff Lowman fyrir sitt ómetanlega framlag til verkefnisins. Málþingið fer fram á íslensku og ensku og verður dagskrá sem hér segir:

    09:00 – 09:10    Setning
    09:10 – 09:25    Saga kampýlóbakter á Íslandi í 10 ár – Sigurborg Daðadóttir
    09:25 – 09:40    Kampýlóbakter sýkingar og faraldsfræði í mönnum
                                       – Hjördís Harðardóttir og Guðrún Sigmundsdóttir
    09:40 – 10:00    „Campy-On-Ice“ hagnýt not fyrir alifuglaframleiðendur – Jarle Reiersen
    10:00 – 10:15    Kaffihlé
    10:15 – 12:00    „Campy-On-Ice“ Kanada – „Fly netting“ – Ruff Lowman
    12:00 – 13:00    Veisla til heiðurs Ruff Lowman

Málþingið verður haldið í nýjum húsakynnum Matís að Vínlandsleið 12, 113 Reykjavík á 3. hæð fimmtudaginn 27. maí og hefst kl. 9:00.

Nánari upplýsingar veitir Hjalti Andrason hjá Matvælastofnun, hjalti.andrason@mast.is.

Verkefninu “Loftþurrkað lambakjöt” er nú lokið hjá Matís. Meginmarkmið verkefnisins var að þróa vörur úr loftþurrkuðu lambakjöti í samvinnu við bændur. 

Verkefnið snérist jafnframt um að auka kunnáttu bænda á vinnslu og verkun lambakjöts í loftþurrkaðar afurðir. Myndaður var samstarfshópur 5 bænda sem höfðu  áhuga og hafa aðstöðu til heimavinnslu slíkra vara. Verkefnið tókst í meginatriðum mjög vel. Bændum tókst að tileinkað sér þá framleiðsluhætti sem nauðsynlegir eru við þurrverkun og uppskáru þeir nýja framleiðsluferla og vörur, hver fyrir sig ólík því sem til er á markaði í dag. Niðurstöðurnar styrkja því viðkomandi býli til þróunar á nýjum vörum úr eigin hráefni og þar með starfsgrundvöll þeirra.

Þurrverkað kjöt er vara með mjög langt geymsluþol þar sem saltið kemur til viðbótar við lágt vatnsinnihald. Í stuttu máli má segja að verkunarferill þurrverkaðs kjöts byggi á hæfilegri saltnotkun, hitastýringu og stýrðu rakaumhverfi sem dregur úr vatnsvirkni kjötsins. Við það verður hægfara þurrkun á kjötinu auk þess að líkur á vexti matareitrunargerla verður hverfandi lítill. Samspil hita- og rakastigs á þurrkunartímanum hefur afgerandi áhrif á eiginleika og öryggi þurrkaða kjötsins.  Aðstæður á ólíkum landsvæðum hafa því í gegnum tíðina haft mikil áhrif á hráefnið og skapað mismunandi afurðir með svæðisbundna sérstöðu.   

Framtíð hinnar hefðbundnu íslensku loftþurrkuðu afurðar, hangikjöts, er háð margvíslegum þáttum þ.m.t. þróun verkunaraðferða, óskum neytenda og matvælaöryggi.  Loftþurrkað hangikjöt ætlað hrátt til neyslu er að verða vinsælt aftur, í léttari útgáfu en var samkvæmt eldri hefðum. Hráverkuðu kjöti sem ekki er soðið fyrir neyslu og blautu kjöti sem þarf að sjóða fyrir neyslu er hinsvegar oft ruglað saman. Það er því mjög mikilvægt að þeir sem fara út í slíka framleiðslu hafi fullnægjandi þekkingu á því hvernig eigi að standa að henni til að tryggja gæði og öryggi vörunnar.

Loftþurrkað lambakjöt ætti að skipa sama sess og loftþurrkuð skinka gerir í Suður- Evrópu. Með verkefninu var stefnt að auknu framboði af loftþurrkuðu lambakjöti á Íslandi bæði í tengslum við matarferðamennsku, hið norræna eldhús og menningu landsins. Það er von skýrsluhöfunda að verkefnið verði hvatning til samstarfsaðila þess til að halda áfram með vel unnið verk sem og til annarra að prófa sig áfram með þessa sígildu verkunaraðferð sem getur gefið af sér bæði sérstakar og einstaklega bragðgóðar vörur.

Verkefnið var styrkt af Framleiðnisjóð og Fagráði í sauðfjárrækt/stjórn BÍ.

Lokaskýrsla verkefnisins má finna hér.

Nánari upplýsingar um verkefnið veitir Þóra Valsdóttir, thora.valsdottir@matis.is

Á morgun, þriðjudaginn 18. maí n.k. verður hér á landi Brent Richards.  Brent er arkitekt og hönnuður sem hefur lengi unnið að matarhönnun. 

Hann stýrði í mörg ár DesignLab við Central Saint Martin School of Design í London.  Nú er Brent framkvæmdastjóri The Design Embassy Europe. Hann hefur mikil alþjóðleg tengsl bæði í hönnunarheiminum, matarmenningu og nýjungum í mat og upplifun.  Brent er mjög áhugasamur um stöðu mála hér á okkar svæði og kemur hingað með stelpunum í “Björg-í-bú” sem vinna nú að verkefni um framleiðslu á sjávarsöltuðum kartöfluflögum úr Ríki Vatnajökuls.  

Hann mun halda fyrirlestur um nýsköpun í smáframleiðslu matvæla og tengingu við svæðisbundna menningu.  Titill fyrirlestursins er : FOOD NARRATIVE – CONNECTION WITH CULTURAL AND REGIONAL IDENITY.

Fyrirlesturinn hefst kl 12²⁰ og verður í fyrirlestrarsal Nýheima á Höfn

Í framhaldi af fyrirlestrinum verður Brent svo með stutt „workshop“ þar sem hann mun vinna með áhugasömum að skilgreiningu tækifæra í Ríki Vatnajökuls. 

Við hvetjum að sjálfsögðu alla til að mæta.

Dagana 18.-19. maí fer fram ráðstefna á Hilton Reykjavík Nordica Hotel á vegum Norrænu Atlantsnefndarinnar (NORA).

Tilgangur þessarar ráðstefnu er að skoða og kanna möguleika á samstarfi á milli aðila sem eiga með einum eða öðrum hætti hagsmuni að gæta í Norður-Atlantshafi. Rannveig Björnsdóttir mun þar flytja erindi en eins mun Sjöfn Sigurgísladóttir, forstjóri Matís, stjórna einni málstofu ráðstefnunnar.

Dagskrá ráðstefnunnar má finna hér.

NORA eða Norræna Atlantsnefndin heyrir undir Norrænu ráðherranefndina og telst vera hluti af norrænu samstarfi á sviði byggðamála og svæðasamvinnu. Hið norræna samstarfsumhverfi og hið verkefnamiðaða starf skapar NORA góðan grundvöll að samstarfi milli landa, byggt á norrænum markmiðum og gildum.

Starfsemi NORA er fjármögnuð af Norrænu ráðherranefndinni og framlagi frá þátttökulöndunum fjórum, Færeyjum, Grænlandi, Íslandi og Noregi.

Í NORA-nefndinni sitja þrír meðlimir frá hverju þátttökulandanna, en nefndin mótar stefnu fyrir starfsemi NORA til nokkurra ára í senn.

Aðalskrifstofa NORA er staðsett í Þórshöfn í Færeyjum. Í hinum aðildarlöndunum, Íslandi, Grænlandi og Suður-Noregi og Vestur- og Norður-Noregi starfa landsskrifstofur og tengiliðir.

NORA leggur sitt af mörkum til að styrkja samstarf á Norður Atlantssvæðinu til að gera það að kröftugu norrænu svæði, sem einkennist af sterkri og sjálfbærri þróun. Það gerist m.a. með því að styrkja samstarf milli atvinnulífs og rannsókna- og þróunarstarfsemi þvert á landamæri.

Það er því verkefni NORA:

• að skapa pólitískan og faglegan vettvang fyrir umræðu um lausnir og stefnumótun og sameiginlegt frumkvöðlastarf á Norður-Atlantssvæðinu.
• að koma á fót og hafa milligöngu um verkefnasamstarf
• að starfa að þróun í samræmi við norræn markmið um sjálfbærni.
• að þróa NORA sem aðlaðandi vettvang fyrir norræna samvinnu við nágrannalöndin.

Matís lætur ekki sitt eftir liggja til þess að koma til móts við nemendur og aðra þá sem eru án atvinnu nú í sumar.

Matís býður upp á fjölbreytt úrval af áhugaverðum rannsóknatengdum sumarstörfum og eru námsmenn í tengdum greinum hvattir til að senda inn starfsumsókn.

Umsóknir sendist til atvinna@matis.is. Þeir sem hafa nú þegar sótt um sumarstörf hjá Matís fyrir sumarið 2010 þurfa ekki að sækja um á nýjan leik.

Hér má sjá lista yfir þau rannsóknarverkefni sem eru í boði.

Hjá Matís starfa um 100 manns á 8 stöðum vítt og breitt um landið. Nánari upplýsingar um áherslur Matís má finna hér.

Mikilvægt er að huga að öllum þáttum í virðiskeðju matvæla því hver keðja er aldrei sterkari en veikasti hlekkur hennar.

Helstu niðurstöður verkefnisins „Umbætur í virðiskeðju matvæla“ hafa nú verið teknar saman í skýrslu og birtar á vef Matís og má finna hér ásamt ítarlegri skýrslum um þætti Matís í verkefninu.

Verkefninu var stýrt af Samtökum iðnaðarins og unnið í samstarfi við Kaupás, Norðlenska, Sláturfélag Suðurlands, Rannsóknarsetur verslunarinnar, Matís og AGR aðgerðagreiningu.

Tækniþróunarsjóður styrkti verkefnið. Í verkefninu var sjónum beint að ferli kjötvöru, sem er fremur flókin vinnsla og krefst bæði kælingar og í sumum tilfellum hitunar, í gegn  um vinnsluferil og út í gegn um verslun. Niðurstöðurnar eiga engu að síður að geta nýst í öðrum greinum matvælavinnslu.

Framleiðendur matvæla eru hvattir til að kynna sér efni skýrslunnar.

Matís hefur einnig gefið út þrjár aðrar skýrslur þar sem fjallað er um einstaka þætti verkefnins; Kortlagning á ferli vöru og vörustýringu, Áhrif kælikeðjunnar á rýrnun kjöts ásamt Tillögum að verklýsingum fyrir kælikeðju kjöts.

Nánari upplýsingar veitir Þóra Valsdóttir, thora.valsdottir@matis.is.

Út er komin skýrsla frá Matís ohf. sem ber heitið Undesirable substances in seafood products – results from the Icelandic marine monitoring activities.

Skýrslan, sem finna má hér, sýnir niðurstöður mælinga á magni eitraðra mengunarefna í íslenskum sjávarafurðum á árinu 2008 og er hluti af sívirku vöktunarverkefni sem styrkt er af Sjávarútvegs- og Landbúnaðarráðuneytinu og hefur verið í gangi frá árinu 2003. Líkt og fyrri ár vöktunarinnar sýna niðurstöður ársins 2008 að ætilegur hluti fisks sem veiddur er á Íslandsmiðum inniheldur mjög lítið magn af lífrænum mengunarefnum eins og díoxíni, díoxínlíkum PCB efnum og varnarefnum (skordýraeitri og plöntueitri), samanborið við þau hámörk sem Evrópulöndin hafa viðurkennt. Olía og mjöl gert úr kolmunna á það þó til að vera nálægt eða yfirstíga leyfileg mörk fyrir viss efni. Einnig getur þorskalifur farið upp fyrir leyfileg mörk.

Gögnin sem safnað er ár frá ári í þessu verkefni fara í að byggja upp sífellt nákvæmari gagnagrunn um ástand íslenskra sjávarafurða m.t.t. mengunarefna. Skýrslan er á ensku og er aðgengileg á vef Matís þannig að hún nýtist framleiðendum, útflytjendum, stjórnvöldum og öðrum við kynningu á öryggi og heilnæmi íslenskra fiskafurða.

Niðurstöður mælinga á þorskalifur, fiskimjöli og lýsi til fóðurgerðar staðfesta nauðsyn þess að fylgjast vel með magni þrávirkra lífrænna efna eins og díoxíns, PCB efna og varnarefna í þessum afurðum á vorin. Styrkur efnanna er háður næringarlegu ástandi uppsjávarfiskistofnanna sem afurðirnar eru unnar úr og nær hámarki á hrygningartíma. Þá hættir magni díoxína og díoxín-líkra PCB efna auk einstakra varnarefna til þess að fara yfir leyfileg mörk Evrópusambandsins.  Þetta á sérstaklega við um afurðir unnar úr kolmunna.

Myndræna framsetningu niðurstaðna vöktunarverkefnisins er hægt að nálgast á heimasíðu Matís gegnum hlekkinn „Íslenskt sjávarfang – hreint og ómengað“.

Höfundar skýrslunnar er Hrönn Ólína Jörundsdóttir, Katrín Hauksdóttir, Natasa Desnica og Helga Gunnlaugsdóttir. Verkefnastjóri er Helga Gunnlaugsdóttir, sem veitir nánari upplýsingar, helga.gunnlaugsdottir@matis.is.

Aðgangur að verkefnasíðum á Matísvefnum hefur nú verið bættur til muna. Flipinn beint á verkefnasíðurnar er staðsettur í grænum borða efst til hægri á forsíðu Matís, www.matis.is.

Rannsóknarverkefni innan fyrirtækisins eru fjármögnuð af Matís ohf., ásamt styrkjum úr innlendum og erlendum rannsóknarsjóðum. Fjölmörg verkefni eru unnin fyrir og fjármögnuð að hluta til eða alfarið af innlendum fyrirtækjum og stofnunum.

Nánari upplýsingar má finna hér og með því að hafa samband við Jón H. Arnarson, jon.h.arnarson@matis.is.