Fréttir

Aukið verðmæti tilbúinna rétta sem auðgaðir hafa verið með hráefnum úr hafinu

Fyrir nokkru lauk EnRichMar verkefninu sem leitt var af Matís. Verkefnið gekk út á það að auðga matvæli með hollustu úr hafinu en verkefnið var hluti af 7. rannsóknaáætlun Evrópu fyrir lítil og meðalstór fyrirtæki (FP7 SME).

Markmið verkefnisins var að auka verðmæti tilbúinna matvæla með því að auðga þau með hráefnum og innihaldsefnum úr vanýttum sjávarafurðum og hliðarhráefnum frá fiskvinnslum. Áhersla var lögð á ómega-3 fitusýrur og þörungaþykkni sem geta haft aukin og jákvæð áhrif á hollustu og stöðugleika matvælanna og aukið bragðgæði þeirra.

Niðurstöður

Verkefnið hefur skapað ný viðskiptatækifæri innan og utan þess hóps sem tók þátt í EnRichMar. Þau þátttökufyrirtæki sem framleiða lífvirk efni hafa færst skrefi framar og hafa markaðssett lífvirk efni fyrir margskonar fæðutegundir á nýja ábatasama markaði. Einnig hefur fjölbreytni í framleiðslu lífvirkra efna aukist vegna fyrirhugaðrar markaðssetningar á nýjum tilbúnum réttum sem þróaðir voru í tengslum við verkefnið. Þátttökufyrirtækin hafa aflað sér verðmætra markaðsupplýsinga um markfæði, skoðanir neytenda á markfæði á mikilvægum mörkuðum og þróað auðguð matvæli sem byggð eru á upplýsingum sem fengnar eru frá helstu markhópum. Auk þessa hafa þátttakendur upplýsingar frá fyrstu hendi um lífeðlisfræðileg áhrif af neyslu auðgaðra matvæla. Grundvallaratriði fyrir hvert og eitt þátttökufyrirtæki var að þróa nýtt og verðmætara viðskiptamódel sem mun hafa jákvæð áhrif á afkomu þeirra í framtíðinni.

Aukið verðmæti hráefna og framleiðsluvara mun leiða til aukinnar fjölbreytni í hollari tilbúnum réttum og getur þannig stuðlað að bættri lýðheilsu. Niðurstöðurnar eru einnig mikilvægar fyrir evrópskan sjávarútveg og nýtingu sjávarauðlinda vegna aukins verðmætis úr hliðarstraumum frá sjávarútvegi og vannýttum sjávarauðlindum.

Þess má geta að upphaf þessa verkefnis má rekja til styrkveitingar frá Aukið verðmæti sjávarfangs sjóðnum (AVS). Í kjölfarið vaknaði áhugi á Norðurlöndunum á verkefninu og úr varð samskonar verkefni sem styrkt var af Norden, Nordic Innovation, Norræna nýsköpunarsjóðnum. Að lokum stækkaði verkefnið enn frekar, og enn bættist í hóp þátttakenda, og úr varð EnRichMar verkefnið sem um er fjallað í þessari frétt.

Tveir íslenskir þátttakendur voru í verkefninu auk Matís. Marinox og Grímur kokkur voru með frá upphafi og er óhætt að segja að ávinningurinn hafi verið verulegur fyrir þessa íslensku þátttakendur:

Grímur kokkur, Grímur Gíslason:

„Það hefur verið mjög mikilvæg fyrir fyrirtæki okkar að vera hluti af EnRichMar og samstarfið var mjög gott. EnRichMar hefur opnað fyrir útflutningstækifæri, hjálpaði okkur að gera hollan mat hollari, og leysa vandamál sem tengjast framleiðslu á máltíðum sem innihalda ómega fitusýrur. Við munum markaðssetja tvær vörur þróaðar í verkefninu í sumar“

Marinox, Rósa Jónsdóttir:

“EnRichMar verkefnið hefur meginþátturinn í því að Marinox gat skalað upp framleiðslu á lífvirku þangþykkni og einnig höfum við fengið mikilvægar upplýsingar um samsetningu, virkni og klínískan ávinning af þangþykkninu. Ennfremur hefur þátttakan stutt Marinox í viðskiptaþróun þar sem það hefur opnað fyrir ný markaðstækifæri, veitt okkur mikilvæga innsýn í markað fyrir fæðuhráefni og aukefni og einnig sterk tengsl við nýja samstarfsaðila í rannsóknum og viðskiptum“

Lista yfir alla þátttakendur og umsagnir þeirra má finna á einblöðungnum Increased value of convenience foods by enrichment with marine based raw materials.

Nánari upplýsingar veitir dr. Kolbrún Sveinsdóttir, verkefnastjóri EnRichMar. Meira um EnRichMar.

Fréttir

Skúli ST-75 bátur maí mánaðar í fegurðarsamkeppni

Fyrsta viðurkenningin fyrir góða aflameðferð er komin í réttar hendur. Áhöfnin á Skúla ST-75 sendi okkur fínar myndir af því hvernig þeir meðhöndla fisk.

Fallegur fiskur – vel gert feðgar!

Er feðgarnir Haraldur Vignir Ingólfsson og Ingólfur Árni Haraldsson á Skúla ST-75 frá Drangsnesi komu til hafnar í gær beið þeirra vösk sveit með Má Ólafsson stjórnarmann í Landssambandi smábátaeigenda (LS) og Smábátafélaginu Ströndum í broddi fylkingar.  Tilefnið var að afhenda þeim fegðum verðlaun fyrir besta myndefni maí mánaðar í „Fallegur fiskur“ átaki LS og Matís. Hlutu þeir að launum forláta GoPro myndavél, ásamt viðurkenningarskjali.

Ingólfur Árni og Haraldur Vignir taka við verðlaunum úr hendi Más Ólafssonar.Skuli_ST-75_7_web

Átakið „Fallegur fiskur“ er ætlað að stuðla að aukinni vitund um mikilvægi góðrar aflameðferðar og hversu miklu máli það skipti að stunda vönduð vinnubrögð. Með því að virkja sjómenn í að deila myndum og sögum þar sem vel er að verki staðið vonast LS og Matís til að geta gert þeim sem best standa sig hátt undir höfði og um leið hvetja aðra til að gera slíkt hið sama.

Með þessari viðurkenningu vilja LS og Matís auka vitund um mikilvægi góðrar aflameðferðar og hversu miklu máli það skiptir að stunda vönduð vinnubrögð.

Sjómenn eru hvattir til að senda inn myndir og sögur á Facebook, Instagram eða Twitter síðum átaksins og komast þannig í „pottinn“ fyrir næstu verðlaunaafhendingu.

Ágætu sjómenn: endilega sendið inn myndir sem sýna fyrirmyndar vinnubrögð því verðlaunin fyrir bestu myndirnar af eru ekki af verri endanum.

Frekari leiðbeiningar um þátttöku má nálgast á http://www.matis.is/fallegurfiskur

Skuli_ST-75_4_web

Fréttir

Nýjar áherslur í starfsemi Matís

Síðastliðið ár hefur átt sér stað kröftug stefnumótunarvinna hjá Matís. Mjög stór hluti starfsmanna fyrirtækisins hefur komið að þessari vinnu en auk þess hefur verið unnið í minni hópum og utanaðkomandi aðstoð þegin.

Nýjar áherslur hafa litið dagsins ljós án þess þó að fallið hafi verið frá fyrri verkefnum. Ákveðnar skipulagsbreytingar hafa átt sér stað í kjölfarið og er Matís nú enn betur í stakk búið til að takast á við framtíðar áskoranir í matvæla- og líftækniiðnaði þar sem áhersla er lögð á aukna verðmætasköpun, aukið matvælaöryggi og lýðheilsu með öflugum stuðningi við okkar viðskiptavini.

Með nýjum áhersum viljum við ítreka að Matís er öflugt þekkingar- og vísindasamfélag sem byggir á sterkum rannsóknainnviðum og samstarfi, með það að markmiði að hámarka áhrif fjárfestinga í rannsóknum og nýsköpun

Nýtt skipurit Matís.

Fréttir

Mjög góðar niðurstöður úr þjónustukönnun Matís

Með reglulegu millibili er lögð þjónustukönnun fyrir viðskiptavini örveru og efnamælinga, þjónustu sem boðið er upp á innan mæliþjónustusviðs Matís. Síðasta könnun var lögð fyrir viðskiptavini fyrir stuttu síðan og óhætt er að segja að viðskiptavinir Matís kunni að meta þá þjónustu sem fyrirtækið býður upp á. 

Niðurstöðurnar gefa góða heildarmynd af viðhorfi viðskiptavina Matís til þessarar þjónustu fyrirtækisins. Ef nokkur dæmi eru tekin úr niðurstöðunum þá voru viðskiptavinir mjög sammála um að Matís hefði staðist væntingar hvað varðar gæði og öryggi niðurstaðna, sömuleiðis mjög sammála um að afgreiðsluhraði hafi verið góður og mjög sammála um að starfsmenn hafi þá þekkingu og reynslu sem leitað var eftir. Auk þess voru viðskiptavinir mjög sammála um að viðmót starfsmanna Matís sé ánægjulegt, svo nokkur dæmi séu tekin. 

Þetta eru sannarlega góðar niðurstöður og eru Matís mikil hvatning. Jafnframt er þetta hvatning um að gera betur og þjónusta viðskiptavini okkar enn betur en nú er gert.

Heildar niðurstöður.

Ýmsar góðar og athyglisverðar athugasemdir bárust frá viðskiptavinum og verður reynt að bregðast við þeim eins og hægt er. Helstu athugasemdirnar sneru að eftirfarandi atriðum:

  • Athugasemdir bárust um útfærslu á könnuninni. Fram komu ábendingar um að meiri sundurliðun á viðskiptavinum hefði verið æskileg og verður það haft í huga við skipulagningu á næstu þjónustukönnun.
  • Óskir um fleiri tegundir af efnamælingum komu fram. Þó mikill og fullkominn tækjabúnaður sé til hjá Matís, er ekki hægt að koma algjörlega til móts við allar óskir, en hins vegar geta starfsmenn Matís fundið út og haft milligöngu um að senda sýni á systurstofnanir erlendis í þeim tilvikum sem ekki er hægt að bjóða upp á viðkomandi rannsókn hér heima.
  • Athugasemdir um viðmiðunarreglur og túlkun á niðurstöðum. Ekki er unnt að senda viðmiðunargildi út með niðurstöðum en viðskiptavinir eru hvattir til að hafa samband annað hvort með tölvupósti eða símleiðis, og er starfsmönnum bæði ljúft og skylt að aðstoða á allan þann hátt sem þeir eru færir um. Bæði hvað varðar túlkun og mat á niðurstöðum.
  • Athugasemd um að Matís kæmi sér upp notendasvæði, þar sem viðskiptavinur hefði aðgang að öllu varðandi sínar rannsóknir.  Þetta væri vissulega hægt og er bæði metnaðarfullt og spennandi en jafnframt kostnaðarsamt  verkefni sem vonandi verður að veruleika í framtíðinni.
  • Óskað var eftir uppfærslu á beiðnablöðum, en það er atriði sem verið er að vinna í.
  • Auk þess fékk Matís ánægjulegar athugasemdir þar sem þakkað var fyrir góða þjónustu, og kom greinilega fram að mikil ánægja er með þjónustu starfsstöðvar Matís í Neskaupstað.

Ritrýndar greinar

Enzyme-Enhanced Extraction of Antioxidant Ingredients from Algae

The effect of various protease and carbohydrase treatments on the extraction of polyphenols and other antioxidant ingredients from the red algae Palmaria palmata (dulse) was investigated. In addition, the relative contribution of different fractions to the overall antioxidant capacity of the hydrolysate was evaluated. Considerable differences were observed both in total phenolic content (TPC) and antioxidant activities of the hydrolysates evaluated using 2,2-diphenyl-1-picrylhydrazyl (DPPH) radical scavenging activity, oxygen radical absorbance capacity (ORAC) and ferrous ion-chelating ability assays. All the proteases tested had significant enhancing effect on the extraction of polyphenols and other active components compared to carbohydrases and cold water extraction (control). The Umamizyme extract had the highest TPC and consequently exhibited the strongest scavenging capacity against DPPH and peroxyl radicals. Further fractionation of the Umamizyme extract revealed that the crude polyphenol fraction possessed the highest peroxyl radical scavenging activity, whereas the crude polysaccharide fraction was more effective for chelating ferrous ions. The data from this study suggest the potential of protease treatment to improve value-added utilization of dulse extracts as antioxidants in functional foods and nutraceuticals.

Hlekkur að grein

Ritrýndar greinar

Potential seaweed-based food ingredients to inhibit lipid oxidation in fish-oil-enriched mayonnaise

Brown seaweed Fucus vesiculosus has a high potential as a source of natural antioxidants due to a high diversity of bioactive compounds in its composition. In this study, four extracts were characterized with respect to composition of bioactive compounds, in vitro antioxidant properties and their partitioning between water and octanol. Additionally, the antioxidant activity of the extracts was evaluated in a fish-oil-enriched mayonnaise. Acetone and ethanol were found to extract the highest amount of phenolic compounds and carotenoids. Water used as extraction solvent, extracted some phenolic compounds but also higher amount of metals and chlorophyll derivates. It was proposed that extracts with high phenolic content and low iron content, such as the acetone and ethanol extract, would have the highest potential as antioxidants in foods. This was confirmed in the storage trial, where these extracts showed higher antioxidant activity.

Hlekkur að grein

Ritrýndar greinar

Blood pressure-lowering effects of long chain n-3 fatty acids from meals enriched with liquid fish oil and from microencapsulated powder

Diet plays an important role in the etiology of hypertension. Blood pressure (BP)-lowering properties of long chain n-3 polyunsaturated fatty acids (LC n-3 PUFA) are promising. The aim was to investigate whether different formulations of fish oil differently affect blood pressure in community-dwelling adults. The hypothesis was that fish oil formulations would improve BP in comparison with a placebo.
In this 4-week randomized, placebo-controlled, doubly-blinded dietary intervention study, participants (N = 99, >50 years) from the capital area of Iceland were randomized into three groups. Group 1 (n = 38) received 6 meals/week fortified with a liquid fish oil and placebo powder. Group 2 (n = 30) received conventional (unfortified) meals and microencapsulated powder. Group 3 (n = 31) was the control group which received conventional meals and placebo powder. Calculated on a weekly basis, the amount of EPA + DHA provided was 1.5 g/d. Systolic (SBP) and diastolic BP (DBP) were measured before and after the intervention period.
Seventy-seven subjects finished the study (77.8%). Drop-out rates were not different between groups. According to multivariate statistics, endpoint SBP was lower in Group 1 (-7.0 mmHg, p = 0.037) and in Group 2 (-7.2 mmHg, p = 0.037) as compared with Group 3. There was no significant difference in DBP between the groups.
Our study shows that LC n-3 PUFA from microencapsulated powder are equally effective to meaningfully reduce SBP as LC n-3 PUFA from meals enriched with liquid fish oil in comparison with a control group.

Hlekkur að grein

Ritrýndar greinar

Influence of thawing and storage methods and storage temperatures on bacterial diversity, growth kinetics, diversity and biogenic amine development in Atlantic Mackerel

Limited knowledge is currently available on the influence of fish thawing and subsequent storage conditions on bacterial growth kinetics, succession, and diversity alongside the production of biogenic amines. This study aimed to address these factors during the thawing and subsequent storage of mackerel. Thawing was either done fast in 18°C water for 2 h or slowly at 30°C overnight. Subsequent storage was at 30°C (ambient) for 36 h and 2 to 5°C (refrigerated) for 12 days. The cultivation methods used were total viable counts, hydrogen sulfide–producing bacteria, and Pseudomonas. Maximum growth rate, population density, and lag time were fitted on the counts using the Baranyi model. The bacterial diversity and succession were based on sequencing of 16S rRNA amplicons, and biogenic amines were quantified on high-pressure liquid chromatography–UV. The results show that lag time of hydrogen sulfide–producing bacteria was significantly affected by both thawing methods, and further, the interaction between thawing and storage significantly affected the maximum growth rate of these bacteria. However, the maximum growth rate of Pseudomonas was higher during refrigerated storage compared with storage at ambient temperature. Total viable counts showed longer lag time and reduced growth rate under refrigerated storage. Higher bacterial diversity was correlated to slow thawing and storage at ambient temperature compared with slow thawing and refrigerated storage. Overall, Acinetobacter and Psychrobacter genera were the dominant bacterial populations. The amine levels were low and could not be differentiated along the thawing and storage approaches, despite a clear increase in bacterial load, succession, and diversity. This corresponded well with the low abundance of biogenic amine–producing bacteria, with the exception of the genus Proteus, which was 8.6% in fast-thawed mackerel during storage at ambient temperature. This suggests that the decarboxylation potential is dependent on both microbial load and microbial community structure.

Hlekkur að grein

Skýrslur

Leiðbeiningar um kæligetu ískrapa til kælingar á fiskafurðum í kerum / Instruction for the cooling ability of slurry ice intended for chilling of fish products in fish containers

Útgefið:

01/06/2016

Höfundar:

Björn Margeirsson, Sigurjón Arason, Þorsteinn Ingi Víglundsson, Magnea G. Karlsdóttir

Styrkt af:

AVS Rannsóknasjóður í sjávarútvegi (R 034‐14)

Tengiliður

Sigurjón Arason

Yfirverkfræðingur

sigurjon.arason@matis.is

Leiðbeiningar um kæligetu ískrapa til kælingar á fiskafurðum í kerum / Instruction for the cooling ability of slurry ice intended for chilling of fish products in fish containers

Markmið verkefnisins Bestun ferskfiskflutninga er að bæta meðferð ferskra fiskafurða í gámaflutningi og auka þar með geymsluþol þeirra og möguleika á frekari flutningum á sjó frá Íslandi. Í verkþætti 1 er markmiðið að áætla hæfilegt magn og gerð ískrapa til að halda fiskhitastigi í –1 °C í flutningi í kerum. Smíðuð eru varmaflutningslíkön af 340 PE og 460 PE matvælakerum frá Sæplasti til að áætla nauðsynlegt magn ískrapa til að viðhalda –1 °C innan í kerum, sem er ákjósanlegt hitastig fyrir geymslu á ferskum hvítfiskafurðum.   Forkæling fiskafurða fyrir pökkun í ker hefur afgerandi áhrif á það magn af afurðum, sem koma má fyrir í keri ef gerð er krafa um að viðhalda fiskhitanum –1 °C. Þetta skýrist af því að með hækkandi fiskhita við pökkun þarf aukið magn af ískrapa til að lækka fiskhitann í –1 °C og þar með minnkar rýmið fyrir fiskinn innan kersins. Rúmmálsnýtingu kersins, þ.e. magn af fiskafurðum í keri, þarf vitaskuld að hámarka til að lágmarka flutningskostnað og gera sjóflutning fiskafurða pökkuðum í ískrapa í ker raunhæfan valkost við sjóflutning í frauðkössum.   Þessar leiðbeiningar eiga að nýtast til að áætla það fiskafurðamagn, sem pakka má í 340 PE og 460 PE Sæplast ker. Miðað er við að pakka fiskinum í ískrapa með hitastigið  –1 °C, íshlutfallið 35% og salthlutfallið 1,2% og magn ískrapans nægi til að viðhalda –1 °C í ískrapa og fiski í fjóra daga við umhverfishita milli –1 °C og 5 °C. Taka ber fram að leiðbeiningarnar taka einungis kæliþörf með í reikninginn en ekki mögulegt, óæskilegt farg sem getur skapast á neðstu fisklögin í keri og getur mögulega valdið nýtingar‐  og gæðatapi.

The aim of the project Optimisation of fresh fish transport is to improve handling of sea transported fresh fish products, thereby improve their quality and increase the possibility of sea transport from Iceland. The aim of work package no. 1 is to estimate the suitable quantity and type of slurry ice in order to maintain the optimal fish temperature of –1 °C during transport in fish containers (tubs). Heat transfer models of 340 PE and 460 PE fish containers manufactured by Saeplast are developed for this purpose.   Precooling of fresh fish products before packing in slurry ice in containers has a dominating effect on the maximum fish quantity, which can be packed in each container assuming a maintained fish temperature of –1 °C. This is because an increased fish packing temperature increases the required amount of slurry ice in order to lower the fish temperature down to –1 °C, thereby decreasing the volume for fish within the container. The fish quantity within the container must certainly be maximized in order to minimize the transport cost and make sea transport of fresh fish products in slurry ice in containers a viable option. These guidelines should be useful to estimate the fish quantity, which can be packed in 340 PE and 460 PE Saeplast containers. The temperature, ice ratio and salinity of the slurry ice assumed are –1 °C, 35% and 1.2%, respectively. Furthermore, it is assumed that the amount of slurry ice applied is enough to maintain the slurry ice and fish at –1 °C for four days at ambient temperature between –1 °C and 5 °C.

Skoða skýrslu

Ritrýndar greinar

Biogeography of Marine Microorganisms

Marine microbial biogeography describes the occurrence and abundance of microbial taxa and aims to understand the mechanisms by which they are dispersed and then adapt to their environment. The development of novel technologies, such as Next-Generation Sequencing (NGS) in combination with large-scale ocean sampling campaigns, generated a vast amount of taxonomic data that allowed for in-depth analyses of biogeographic patterns. Globally occurring groups of microorganisms were detected that dominate the marine environment (e.g., SAR11, SAR86, Roseobacter, and Vibrio), however, NGS data revealed the presence of distinct eco- and phylotypes inside these clades and genera that showed clear ecological niche adaptation and different biogeographic distributions. Genome analyses of these marine microorganisms helped to understand potential adaptive mechanisms that could explain why certain taxa are occurring ubiquitously and others are limited to certain regions and ecosystems. Marine microorganisms can employ a vast variety of adaptive mechanisms to deal with environmental parameters such as temperature, light or nutrient availability, for example through exploitation of specific energy sources or protective mechanisms against UV radiation or viruses. The availability or lack of physiological pathways and traits in ecotypes is then responsible for shaping the marine microbial biogeography.

Hlekkur að grein

IS