Flokkur: Fréttir

Á dögunum fékk Margildi svokallað A leyfi útgefið af Matvælastofnun til framleiðslu, sölu og dreifingar á lýsi úr uppsjávarfiskum en slíkt leyfi gerir þeim kleyft að flytja framleiðsluvörur sínar til annarra Evrópulanda.

Þó svo að ekki sé ætlunin að hefja mikla framleiðslu á lýsi hér í Matarsmiðju Matís á Vínlandsleið, þá er leyfið samt sem áður skilyrði þess að geta sent framleiðsluvörur til kynningar á innlenda sem erlenda markaði. Margildi er þriðja fyrirtækið til að fá A leyfi í Matarsmiðju Matís í Reykjavík. Arctic seafood var fyrst til að fá slíkt leyfi fyrir krabbavinnslu sína og fyrir um mánuði síðan fékk Trít sitt A leyfi, en megin starfssemi Trít er að útbúa matargjafakörfur. Starfssemi Trít hér í Matís snýst um framleiðslu afurða úr villtri gæs s.s. gæsaconfi og  gæsalifrarmús ásamt tilheyrandi meðlæti eins og lauksultu og sérstakri sósu.

Það að þrjú fyrirtæki séu komin með útflutningsleyfi til Evrópu á sínar vörur, auk þess sem allnokkrir frumkvöðlar og smáframleiðendur eru með leyfi frá Heilbrigðiseftirliti Reykjavíkur, staðfestir að aðstaða Matís á Vínlandsleið uppfyllir þær kröfur sem gerðar eru til matvælafyrirtækja.

Leyfisveitingar eru með tvennum hætti hér á landi. Matvælastofnun sinnir eftirliti og gefur út starfsleyfi fyrir framleiðsluvörur úr dýraríkinu en Heilbrigðiseftirlitið veitir leyfi og er með eftirlit á vörum úr jurtaríkinu. Viðfangsefni þeirra sem eru með starfsleyfi frá Heilbrigðiseftirliti eru af ýmsum toga; viskíframleiðsla á frumstigi, bjórbruggun, súkkulaðigerð, smákökubakstur, deiggerð, sinnepsgerð, safagerð og bulsugerð, eru dæmi um vörur sem þegar eru komnar í framleiðslu og væntanlegt á næstu vikum er snafsagerð og eftiréttagerð.

Nánari upplýsingar veitir Óli Þór Hilmarsson hjá Matís og nánari upplýsingar um matarsmiðjur Matís má finna www.matis.is/matarsmidjur/

Eitthvað í þessa veru orðar Alda Möller þetta í áhugaverðu viðtali við Intrafish fyrir stuttu. Intrafish er fréttaveita um sjávarútvegsmál en Alda er fyrrum starfsmaður Rannsóknastofnunar fiskiðnaðarins (Rf er forveri Matís).

Viðtalið ber nafnið “Women in Seafood” og má finna í heild sinni á vef Intrafish.

Alþjóðlega vísindaritið Icelandic Agricultural Sciences, árgangur 28/2015 er nú fullfrágengið á heimsíðu ritsins http://www.ias.is, en Matís er einn af útgefendum þess.

Í ritinu eru sex greinar og það er samtals 80 blaðsíður. Þetta er einnig fyrsti árgangurinn þar sem allar greinar hafa svokallað doi (digital object identifier) númer sem auðveldar vísindamönnum um allan heim að finna rafrænar útgáfur greina sem vitnað hefur verið í. Við þessa breytingu var IAS jafnframt breytt í hreint rafrit og er það ekki lengur prentað. 

Seinasta greinin í árgangi 28/2015 er nýkomin á vefinn: Inoculation with arbuscular mycorrhizal fungi, fertilization and seed rates influence growth and development of lyme grass seedlings in two desert areas in Iceland eftir þá Úlf Óskarsson og Wolfgang Heyser. Greinin fjallar um áhrif svepprótasmits við ræktun á melgresi á tveimur sandsvæðum á Suðurlandi. Auk áhrifa svepprótasmitsins voru áhrif mismundi áburðar- og fræskammta einnig prófuð.

Það var athyglisvert að svepprótin jók vöxt á fyrsta ári en síðan dró úr jákvæðum áhrifum hennar og þau hurfu með tímanum og urðu jafnvel neikvæð. Hinsvegar jók áburður vöxt og sandsöfnun meira en aðrar meðferðir og enduráburðargjöf hafði meiri áhrif en stærð upphafsskammta af áburði. Hagkvæmast virtist að nota litla fræ- og áburðarskammta í upphafi en fylgja eftir með hóflegum áburði í nokkur ár eftir sáningu.

Þessi langtímarannsókn sem hér er greint frá er afar áhugaverð fyrir þá sem græða land með melgresi og nota það til að hefta sandfok og sýnir hversu nauðsynlegt það er að fylgja uppgræðslutilraunum og uppgræðslum eftir í mörg ár.

Ecotrophelia Ísland er keppni meðal háskólanemenda í þróun vistvænna matvæla. Keppnin felst í að þróa markaðshæf, vistvæn matvæli eða drykki. Keppnin er haldin árlega í síðari hluta maí.

Nú stendur yfir skráning nemendahópa sem vilja taka þátt í keppninni í ár. Í hverjum hópi mega vera tveir til tíu nemendur, skráðir í nám á háskólastigi. Þeir mega vera úr hvaða námsbraut sem er en æskilegt að einhver í hópnum hafi þekkingu á matvælum. Nemendur mega ekki vera orðnir 35 ára. Sigurliðið hlýtur vegleg verðlaun og rétt til að taka þátt í alþjóðlegri keppni, Ecotrophelia Europe, https://eu.ecotrophelia.org/en/about-us , í París í október.

Leiðsögn við þróunarferlið

Þegar hóparnir hafa skráð sig til leiks fá þeir aðgang að kennsluefni á netinu sem leiðbeinir þeim um alla þætti sem viðkoma þróunarferlinu. Hópunum verður útveguð aðstaða til verklegra prófana.

Frestur til að skila skráningu er til 31. janúar 2016.

Nánari upplýsingar veitir Gunnþórunn Einarsdóttir og til hennar sendist skráningarnar í keppnina: gunnthorunn.einarsdottir@matis.is

Eitt viðfangsefna sem Matís hefur umsjón með og byggir á gamalli arfleifð, er samstarf um hagnýtingu korns til matvælaframleiðslu. Landbúnaður í löndum við Norður-Atlandshaf býr við svalt loftslag og stuttan vaxtartíma plantna.

Þrátt fyrir það hafa bændur á Íslandi stundað kornrækt undanfarna áratugi og náð góðum tökum á ræktuninni. Ísland er á norðurmökum kornræktarbeltisins og öðru hverju koma slök kornræktarár. Landbúnaðarháskóli Íslands og forveri hans, Rannsóknastofnun landbúnaðarins, Rala, hafa gert kornrækt á Íslandi mögulega með kornkynbótum og miðlun þekkingar til bænda. Kynbætur á korni hófust upp úr 1960 og vinnan hefur verið samfelld í meira en 50 ár. Kynbæturnar hafa borið árangur og yrki sem hæfa aðstæðum á Íslandi hafa litið dagsins ljós. Fæðudeild var starfrækt innan Rala frá 1977 og með samstarfi matvælafræðinga og jarðræktarfólks kviknaði áhugi á aukinni nýtingu innlenda kornsins til matvælaframleiðslu. Nokkra starfsemi innan Matís má enn rekja til fæðudeildar Rala og stöðugt verið að þróa þá þekkingu sem þar byggðist upp.

Árið 2005 var hafist handa við verkefni sem miðuðu að því að nýta innlent korn til matvalaframleiðslu og voru þau styrkt af Framleiðnisjóði landbúnaðarins. Þessi vinna þróaðist síðan í samstarf landa við Norður-Atlantshaf sem styrkt var af Norræna Atlantssamstarfinu og Norðurslóðaáætluninni.

Innlent korn er fyrst og fremst bygg en það hentar ágætlega í margskonar matvæli. Í brauð er það notað ásamt hveiti og leggur byggið til gott bragð og hollustuefni eins og beta-glúkana sem lækka blóðkólesteról og draga úr blóðsykursveiflum. Af öðrum matvörum með byggi má nefna kex, morgunkorn, grauta og tilbúna rétti. Loks má nefna að bygg er notað til að framleiða malt sem er eitt mikilvægasta hráefnið í bjórgerð.

Hlýnun jarðar breytir ræktunarskilyrðum og ræktun korns getur á sumum suðlægum svæðum orðið erfiðari en áður. Það skapar aukinn þrýsting á fóður- og matvælaframleiðslu á norðlægum slóðum. Nýting innlends korns eykur fæðuöryggi og eykur sjálfbærni í matvæla- og fóðurframleiðslu á Íslandi.

Nánari upplýsingar veitir Ólafur Reykdal, matvælafræðingur hjá Matís.

Ársskýrsla Matís er komin út. Að þessu sinni snýr megin efni skýrslunnar að þeim góða grunni sem byggst hefur upp hjá Matís og forverum Matís undanfarna áratugi. Vægi þeirra stofnanna og fyrirtækja sem runnu í eina sæng þegar Matís var stofnað árið 2007 er enn þann dag í dag mikið í starfsemi Matís.

Ársskýrsla Matís 2015

Nánari upplýsingar veitir Steinar B. Aðalbjörnsson, markaðsstjóri Matís.

Ársskýrsla Matís er komin út. Að þessu sinni snýr megin efni skýrslunnar að þeim góða grunni sem byggst hefur upp hjá Matís og forverum Matís undanfarna áratugi. Vægi þeirra stofnanna og fyrirtækja sem runnu í eina sæng þegar Matís var stofnað árið 2007 er enn þann dag í dag mikið í starfsemi Matís.

Útgáfan sem hér er vitnað til er á ensku en íslenska útgáfan verður birt á næstu dögum.

Ársskýrsla Matís 2015

Starfsfólk Matís óskar viðskiptavinum sínum og landsmönnum öllum gleðilegra jóla og farsældar á komandi ári.

Skiptiborð og móttaka Matís verður lokað 24. og 31. desember. Beinn sími á örverudeild er 858-5116.

Upplýsingar um önnur símanúmer starfsmanna er að finna á heimasíðu okkar, www.matis.is.

Líkt og undanfarin ár þá sendir Matís ekki út hefðbundin jólakort heldur eingöngu kort á rafrænu formi. Þess í stað styrkir Matís SKB, styrktarfélag krabbameinssjúkra barna.

Er það ósk Matís að styrkurinn komi að góðum notum og styðji enn frekar við það frábæra starf sem nú þegar fer fram hjá SKB.

Nánari upplýsingar má finna á heimasíðu SKB, www.skb.is.

Matís og Rannsóknastofnun fiskiðnaðarins þar á undan hefur verið samstarfsaðili um kennslu í Sjávarútvegsskóla Háskóla Sameinuðu þjóðanna, UNU-FTP, frá upphafi starfsemi skólans árið 1998.

“Í náminu er lögð áhersla á hagnýta þekkingu og reynslu og nemendur vinna náið með íslenskum leiðbeinendum í verkefnavinnu og starfskynningum sem taka rúman helming þeirra sex mánaða sem námið varir. Á hverju ári er boðið upp á sérnám á 3-4 brautum, en sérnámið tekur 4-5 mánuði. Matís sér um kennslu á gæðabraut og eru nemendur á þeirri braut á bilinu 5 til 10. Á hverju ári koma 15-20 sérfræðingar Matís að kennslu og verkefnaleiðbeiningum”, segir Heiða Pálmadóttir, fagstjóri hjá Matís.

Það getur verið heilmikið púsluspil að koma dagskránni fyrir sérnámið saman, “fyrst eru fyrirlestrar í 6 vikur og þar koma ýmsir að og ekki bara sérfræðingar hjá Matís, heldur fólk vítt og breitt úr íslenskum fiskiðnaði og tengdum greinum eins og flutningum og pakkningum. Það er farið í heimsóknir þar sem fyrirtæki taka á móti nemendum, þetta eru skemmtilegar og fræðandi heimsóknir fyrir nemendur og ekki síður fyrir fylgdarmenn. Skemmtilegar umræður skapast frekar í óformlegum heimsóknum en þegar setið er í fyrirlestri um efnið. Mér hefur sjálfri þótt gaman og fræðandi að fara með í þessar heimsóknir,” segir Heiða Pálmadóttir sem um langt árabil hefur haft umsjón með kennslunni.

Hagur UNU-FTP skólans af samstarfinu:

• Matís hefur á að skipa fjölhæfum sérfræðingum með langa reynslu af rannsóknum og þjónustu í fiskiðnaðinum
• Sérfræðingar Matís hafa góð tengsl við íslenskan fiskiðnað vegna smæðar landsins, allt frá veiðum til útflutnings og neyslu
• Sérfræðingar Matís eiga margháttað samstarf við íslenska háskóla og tengjast menntun bæði í grunnámi og framhaldsnámi og mynda brú milli iðnaðar og háskóla á Íslandi

Hagur Matís af samstarfinu:

• Matís leggur sitt að mörkum til þróunarhjálpar
• Sérfræðingar Matís viðhalda tengslum við sjávarútveg og fiskiðnað og varðveita grunnþekkingu sína á því sviði
• Skapar ný tækifæri til aukinna verkefna á alþjólegum markaði

Nemendur vinna lokaverkefni sín hjá Matís og við það skapast tengsl við nemendur sem slitna ekki. Margir koma aftur til frekara náms hér á Íslandi, þó nokkrir hafa komið í doktorsnám og mastersnám á síðustu árum. Við það að dvelja svo lengi á Íslandi skapast mikil og varanleg tengsl milli manna. Þetta hefur getið af sér verkefni og vinskap sem lengi heldur.

“Ég hef verið í sambandi við nemenda frá SriLanka, hann er að koma upp gæðakerfi og leitaði ráðlegginga um framkvæmd á einstökum mælingum eins og gæðamælingum á fiski og frekari útskýringum á aðferðafræði – þetta er hægt að vinna í gegnum netið og tekur okkur lítinn tíma að afgreiða. Annað dæmi er um nemanda í Kenýa sem hefur verið í sambandi vegna fitusýrugreininga en henni er sérstaklega hugleikið að auka lýsisneyslu, sérstaklega hjá ungum börnum og mæðrum þeirra.  Óneitanlega verður manni hugsað til nemenda sinna þegar hörmungar dynja yfir þjóðir þeirra og maður veit aldrei hvað um þau verður sérstaklega ef tengslin eru ekki stöðug. Það var líka sterk reynsla að taka á móti nemendum frá Norður Kóreu og Kúbu meðan ástandið var þar sem verst,” segir Heiða.

“Allt er þetta vel menntað fólk í byrjun og ákaflega áhugasamt um að læra og kynna sér sem best það sem við höfum upp á að bjóða” segir Heiða að lokum.