Fréttir

Innlent korn til matvælaframleiðslu

Matís hefur í mörg ár unnið með kornbændum og Landbúnaðarháskólanum að nýtingu innlends korns til matvælaframleiðslu.

Bygg er ræktað víða hér á landi, mest til fóðurgerðar en það hefur einnig verið nýtt í ýmis matvæli. Nú á síðustu árum hefur náðst góður árangur við ræktun hafra og eru hafrar frá Sandhóli seldir í matvöruverslunum. Neytendur hafa tekið höfrunum mjög vel og ástæða er til að ætla að vöruþróun byggð á íslenskum höfrum leiði til fjölbreytts úrvals af matvörum. Ekki má gleyma íslensku repjuolíunni sem hefur talsvert verið rannsökuð. Ætla má að repjuolían verði hráefni í margar vörur í framtíðinni. 

Ánægjulegt er að sjá umfjöllun frá Erni Karlssyni á Sandhóli um kosti íslensku hafranna á visir.is.

Frekari upplýsingar um rannsóknir Matís á nýtingu innlends korns til matvælaframleiðslu.

Fréttir

Matís og Hafrannsóknastofnun undirrita samstarfssamning

Þorsteinn Sigurðsson forstjóri Hafrannsóknastofnunar og Oddur M. Gunnarsson forstjóri Matís skrifuðu undir samstarfssamning 27. október sl. til að styrkja og efla samstarf stofnananna um rannsóknir og samnýtingu innviða.

Lykilstoðir farsæls árangurs í vísindum og nýsköpun er gott aðgengi að rannsóknarinnviðum og skapar aukið samstarf án efa veruleg tækifæri fyrir báða aðila á tímum mikilla áskoranna, t.d í fiskeldi, erfðafræði og vegna umhverfisbreytinga á norðurslóðum.

Gott samstarf stofnananna hefur um langan tíma átt sér stað, allt frá þeim árum sem þær deildu saman húsnæði að Skúlagöu 4 í Reykjavík. Þá hefur einnig mikil og góð samvinna átt sér stað milli Matís og Sjávarútvegsskóla GRÓ sem Hafrannsóknastofnun heftur hýst í fjölda ára. Samningurinn formfestir það góða samstarf auk þess að skapa frekari tækifæri í rannsóknum hafs og vatna.

Fréttir

Koffínneysla framhaldsskólanema – ný skýrsla Áhættumatsnefndar

Tengiliður

Ásta Heiðrún E. Pétursdóttir

Verkefnastjóri

asta.h.petursdottir@matis.is

Að beiðni Matvælastofnunar hefur Áhættumatsnefnd á sviði matvæla, fóðurs, áburðar og sáðvöru rannsakað hvort neysla orkudrykkja sem innihalda koffín hafi neikvæð áhrif á heilsu ungmenna í framhaldsskólum.

Skýrslan sýnir að vægi orkudrykkja í heildarkoffínneyslu íslenskra ungmenna er meira en sést hefur í sambærilegum erlendum rannsóknum. Meira en helmingur framhaldsskólanema neytir orkudrykkja einu sinni í viku eða oftar og 10-20% framhaldsskólanema drekka orkudrykki daglega. Þeir nemendur sem neyta orkudrykkja eru um sex sinnum líklegri til að fara yfir viðmiðunarmörk Matvælaöryggisstofnunar Evrópu (EFSA) um það magn koffíns sem hefur áhrif á svefn og öryggismörk koffíns fyrir hjarta og æðakerfið til samanburðar við þá nemendur sem ekki neyta orkudrykkja.

Niðurstöður nefndarinnar gefa til kynna að tilefni sé til að takmarka aðgengi framhaldsskólanemenda að orkudrykkjum þar sem framboð, aðgengi og markaðssetning orkudrykkja virðist skila sér í að neysla íslenskra framhaldsskólanema er meiri en æskilegt er.

Áhættumatsnefndin gaf út sambærilega skýrslu fyrir ári síðan sem tekur til neyslu ungmenna í 8.-10. bekk á orkudrykkjum. Niðurstöður sýna að hlutfall nemenda sem neytir orkudrykkja tvisvar sinnum í viku eða oftar eykst með aldri, þar sem um tíundi hver nemandi í áttunda bekk neytti orkudrykkja oftar en tvisvar sinnum í viku en annar hver framhaldsskólanemi á aldrinum 18-20 ára. Athygli vekur að yngri ungmenni eru líklegri til að fá orkudrykki að gjöf í tengslum við íþróttir og hópastarf (40-70%) en eldri ungmenni (10%). Nýlega hafa fjölmiðlar fjallað um skýrslu áhættumatsnefndar frá 2020 annars vegar hér: Algengt að börn fái orkudrykki gefins og hins vegar hér: Innbyrða tólffalt koffínmagn og upplifa vanlíðan.

Fjallað hefur verið um skýrsluna í fréttum undanfarið en umfjöllun Rúv má finna hér: Íslensk ungmenni þamba orkudrykki sem aldrei fyrr og umfjöllun Vísis hér: Börn þurft að leita á bráða­mót­töku eftir neyslu orku­drykkja

Ásta Heiðrún E. Pétursdóttir, sviðstjóri hjá Matís, er formaður áhættumatsnefndar.

Frekari upplýsingar og helstu niðurstöður má finna í frétt Matvælastofnunar hér: Mikil neysla framhaldsskólanema á orkudrykkjum gefur tilefni til að takmarka aðgengi.

Skýrsluna má nálgast í heild sinni hér: Skýrsla um heilsufarslega áhættu vegna neyslu íslenskra ungmenna í framhaldsskólum á koffíni í drykkjarvörum.

Fréttir

Viggó Þór Marteinsson sæmdur orðu frá franska sendiráðinu

Vísindamaðurinn Viggó Þór Marteinsson hlaut orðuna Or­dre nati­onal du mé­rite.

Viggó lærði líffræði við Háskóla Íslands og lauk þar BS-prófi. Hann fór til Frakklands í framhaldsnám og varði doktorsritgerð við Université de Bretagne Occidentale í ársbyrjun 1997. Viggó er sérfræðingur í örverufræði og prófessor við Matvæla- og næringardeild Háskóla Íslands ásamt því að vera faglegur leiðtogi á sviði rannsókna og nýsköpunar hjá Matís ohf.

Eftir að hafa lokið doktorsprófi frá Université de Bretagne Occidentale hefur verið í góðu samstarfi við franskt vísindasamfélag. Þessi tengsl hafa leitt til þess að fjölmargir franskir stúdentar hafa komið til Íslands og unnið í lengri og skemmri tíma að verkefnum sem hafa verið hluti af þeirra verkefnum til meistara- eða doktorsgráðu.

„Þó nokkrir hafa lokið eða eru að ljúka doktorsnámi undir minni handleiðslu við HÍ og hafa unnið rannsóknarverkefni sín hjá rannsóknarstofnunum eins og Matís,“ segir Viggó. „Sumir af þessum nemum hafa ílengst hér eftir nám og eru með rannsóknarstöður hjá Matís. Þetta gæfuríka samstarf þjóðanna á sviði raunvísinda heldur áfram og ég geri fastlega ráð fyrir að það muni eflast um ókomna framtíð.“

Orðan var gefin út 20. nóv 2020 en vegna Covid-19 þá var orðuveitinginn þann 9. Júní 2021.

Matís óskar Viggó innilega til hamingju með orðuna.

Fréttir

Matís á Arctic Circle

Ráðstefnan Arctic Circ­le, Þing Hring­borðs Norður­slóða var haldin í Hörpu um síðustu helgi. Ráðstefnan var fyrsti alþjóðlegi viðburðurinn sem haldinn var í Evrópu frá upp­hafi Co­vid-19 far­aldursins.

Matís tók þátt í ráðstefnunni og fólst þátttakan meðal annars í panelumræðum um hið bláa hagkerfi og þá aðallega í umræðum um þau tækifæri sem felast í bláa lífhagkerfinu á norðurslóðum. Panellinn var skipulagður af Arctic Economic Council. Hann snerist um samtal um það hvernig atvinnulífið hefur komið að því að finna lausnir á ýmsum samfélagslegum áskorunum gegnum nýsköpun og verðmætasköpun.

Þátttakendur í panelnum voru:

  • Bryndís Björnsdóttir frá Matís
  • Leslie Canavera frá PolArctic
  • Patrick Arnold frá New England Ocean Cluster
  • Mads Qvist Frederiksen frá Economic Council

Umræðurnar sem fram fóru voru teknar saman í teiknaðri mynd sem sjá má hér:

Fréttir

Heiðursmálþing fyrir Sigurjón Arason

Á fimmtudaginn, þann 21. október næstkomandi, fer fram heiðursmálþing fyrir Sigurjón Arason í Veröld, húsi Vigdísar

Sigurjón Arason hefur starfað hjá Matís frá stofnun og sinnir hann nú starfi yfirverkfræðings hjá fyrirtækinu. Á heiðursmálþinginu verður meaðl annars farið yfir þau mörgu og fjölbreyttu verkefni sem hann hefur sinnt í gegnum tíðina í þágu þróunar matvæla.

Dagskrá viðburðarins er útlistuð hér að neðan.

Fréttir

Hackathon um nýtingu hliðarafurða matvæla á Matís næsta laugardag 16. október frá kl. 10-18

Tengiliður

Guðjón Þorkelsson

Stefnumótandi sérfræðingur

gudjon.thorkelsson@matis.is

14 nemendur frá Póllandi og Íslandi eru um þessar mundir að ljúka námskeiði um nýtingu hliðarafurða matvæla.

Námskeiðinu lýkur með hackaþoni á laugardaginn þar sem þátttakendum er skipt í lið til að finna lausnir á vandamálum þriggja matvælafyrirtækja á nýtingu tiltekinna matvæla.

Dagskrá hackaþonsins:

10.00                     Welcome. Allocating teams to problem

10:30                     Ideation and selecting idea

12:00                     Lunch and inspirational talk

13:00                     Team working on ideas. Prototyping

14:00                     Other kind of activity

14:15                     How to pitch

14:45                     Team working on pitches

16:30                     Pitching in front of jury

17:30                     Prices. Certificates. Thank you and farewell. 

Allt áhugasamt fólk er hvatt til þess að taka þátt. Ef þið viljið skrá ykkur eða fá frekari upplýsingar má hafa samband við Guðjón Þorkelsson í gegnum tölvupóstfangið gudjont@matis.is 

Veitt eru verðlaun fyrir bestu hugmyndirnar.

Ritrýndar greinar

Characterization of Antioxidant Potential of Seaweed Extracts for Enrichment of Convenience Food

In recent years, there has been a growing interest in natural antioxidants as replacements of synthetic compounds because of increased safety concerns and worldwide trend toward the usage of natural additives in foods. One of the richest sources of natural antioxidants, nowadays largely studied for their potential to decrease the risk of diseases and to improve oxidative stability of food products, are edible brown seaweeds. Nevertheless, their antioxidant mechanisms are slightly evaluated and discussed. The aims of this study were to suggest possible mechanism(s) of Fucus vesiculosus antioxidant action and to assess its bioactivity during the production of enriched rye snacks. Chemical and cell-based assays indicate that the efficient preventive antioxidant action of Fucus vesiculosus extracts is likely due to not only the high polyphenol content, but also their good Fe2+-chelating ability. Moreover, the data collected during the production of Fucus vesiculosus-enriched rye snacks show that this seaweed can increase, in appreciable measure, the antioxidant potential of enriched convenience cereals. This information can be used to design functional foods enriched in natural antioxidant ingredients in order to improve the health of targeted consumers.

Ritrýndar greinar

Seaweed extract improves carbohydrate metabolism in overweight and obese adults

Background: Obesity is characterized by chronic low-grade inflammation and associated with type 2 diabetes. Seaweed is one of the largest producers of biomass in the marine environment and is a rich arsenal of functional ingredients that may possess the potential to prevent type 2 diabetes.

Objective: The aim was to investigate the effects of seaweed extract on glucose metabolism and markers of inflammation in overweight and obese individuals.

Methods: Participants (N=76, ≥40 years, body mass index ≥25 kg/m2) who volunteered for this 10- week randomized, controlled, doubly blinded intervention study, were randomized into an intervention group (seaweed extract, 3 capsules=1200 mg/day) or a control group (placebo, 3 capsules/day). The extract derived from the brown seaweed bladder wrack (Fucus vesiculosus). At baseline and endpoint of the study, fasting samples were analysed for blood glucose, insulin, inflammation markers, liver enzymes and creatinine (renal function).

Results: Drop out was 11.8% and not significantly different between groups. Fasting blood glucose and insulin were improved at the endpoint in the intervention group, but no changes were observed in the control group (corrected endpoint differences between groups: glucose=0.61 mmol/L, P=0.038; insulin=0.72 μU/L, P=0.038). Measures of inflammation, liver enzymes and renal function did not change significantly during the study.

Conclusion: Ingestion of seaweed extract over 10 weeks improves glucose metabolism without affecting measures of inflammation, liver function or renal function.

Ritrýndar greinar

Importance of being analogue: Female attitudes towards meat analogue containing rapeseed protein

With the fast rising population, the discussion focused around need for novel sustainable protein sources and meat replacement is also increasing. Meat analogues have already taken important place in this discussion with a fast growth of meat analogue industry. Rapeseed (or canola) is very promising alternative source of a novel protein on the plant-based market that can be used as a meat analogue ingredient. However, meat analogues containing rapeseed protein can only be successful if these products are acceptable to consumers. This study presents results of a cross-cultural study from five European countries on female consumers’ attitudes towards meat analogue containing rapeseed protein, who are also regular meat consumers. The results suggest that consumers’ attitude towards meat analogue was significantly influenced by the attitude towards its main ingredient, rapeseed protein. These effects were similar across investigated countries pointing to the fact that main ingredient of the meat analogue, rapeseed protein, defines and differentiates meat analogue delineating consumer acceptance. Nevertheless, consumers’ intention to substitute meat protein in the diet is another crucial component for forming consumers’ attitudes towards meat analogues and their acceptance, while the effect of attitude towards using plant protein in food production was less prominent. The results advise that in order to make meat analogue more acceptable to meat consumers, the focus should be on the main meat analogue ingredient where the consumers’ intention to substitute meat protein in the diet could boost or inhibit this acceptance.

IS