Surface microbes are aerosolized into the atmosphere by wind and events such as dust storms and volcanic eruptions. Before they reach their deposition site, they experience stressful atmospheric conditions which preclude the successful dispersal of a large fraction of cells. In this study, our objectives were to assess and compare the atmospheric and lithospheric bacterial cultivable diversity of two geographically different Icelandic volcanic sites: the island Surtsey and the Fimmvörðuháls mountain, to predict the origin of the culturable microbes from these sites, and to select airborne candidates for further investigation. Using a combination of MALDI Biotyper analysis and partial 16S rRNA gene sequencing, a total of 1162 strains were identified, belonging to 72 species affiliated to 40 genera with potentially 26 new species. The most prevalent phyla identified were Proteobacteria and Actinobacteria. Statistical analysis showed significant differences between atmospheric and lithospheric microbial communities, with distinct communities in Surtsey’s air. By combining the air mass back trajectories and the analysis of the closest representative species of our isolates, we concluded that 85% of our isolates came from the surrounding environments and only 15% from long distances. The taxonomic proportions of the isolates were reflected by the site’s nature and location.
Höfundur: hilduryr@matis.is
Líkt og Bændablaðið greindi frá í nýjasta tölublaði sínu þá er nú unnið að því hjá Matís að greina nákvæmlega næringargildi og nýtingarhlutfall lambakjöts og aukaafurða lambaskrokka.
Mælingar á næringarefnum fara fram á kjöti, innmat og líffærum. Áhersla er á mælingar á próteini og fitu sem ákvarða orkugildið en einnig fara fram mælingar á vatni, heildarmagni steinefna og völdum vítamínum og steinefnum.
Verkefnið er umfangsmikið og gefur ómetanlegar upplýsingar um næringargildi hvers kjötparts fyrir sig. Með nýjum gögnum verður hægt að bæta kostnaðar- og framlegðarútreikninga við úrvinnslu og mat á afurðarverði.
Lestu greinana í heild sinni, hér.
Kynntu þér verkefnið nánar hér:
Kolbrún Sveinsdóttir verkefnastjóri hjá Matís er gestur í Matvælinu, hlaðvarpsþætti Matís. Í þættinum er farið um víðan völl þegar kemur að saltfiski, sögu hans og menningu.
Kolbrún segir okkur frá þeim verkefnum sem Matís hefur unnið að í tengslum við saltfiskinn og hvað vakti áhuga hennar á þeirri vinnu. Farið er yfir algengan misskilning um að saltfiskur eigi að vera mjög saltur og spáð er í það afhverju fullsaltaðar fiskiafurðir séu ein af verðmætustu útflutningsvörum okkar Íslendinga, en þó nýtur saltfiskurinn ekki vinsælda hér heima.
Ætti saltfiskurinn að vera Íslendingum líkt og parmaskinka er Ítölum og hvað þarf að gerast til að saltfiskinum sé gert hærra undir höfði hjá landsmönnum?
Ekki láta þennan þátt framhjá þér fara. Hlustaðu í þáttinn í heild sinni hér:
Þáttastjórnandi: Hildur Ýr Þráinsdóttir
Samstarfsaðilar verkefnisins eru: Íslandsstofa, Íslenskir saltfiskframleiðendur, Klúbbur matreiðslumeistara, Møreforsking AS.
Verkefnið er styrkt af: AG-Fisk (Arbejdsgruppen for Fiskerisamarbejdet) á vegum Norrænu ráðherranefndarinnar, AVS Rannsóknasjóður.
Matís leitar að fjölhæfum stjórnanda á sviði fjármála og
reksturs. Starfið felur í sér mikil samskipti, samningagerð og
greiningarvinnu.
Helstu verkefni og ábyrgð:
- Fjárhagsuppgjör Matís og uppgjör einstakra verkefna
- Ábyrgð á verkefnabókhaldi
- Fjárhagsáætlanir í samvinnu við fjármálastjóra og sviðsstjóra
- Fjárhagsleg greiningarvinna
- Þróun á nýtingu gagna og mótun stjórnendaupplýsinga
- Umsjón með rekstri fasteigna, mötuneyti, tækjabúnaðar tölvukerfi og hugbúnaði
- Yfirumsjón með innleiðingu og þróun á UT verkefnum
- Samningagerð og samskipti við fjölmarga aðila
- Þróun á ferlum og aðferðum
Hæfniskröfur:
- Háskólamenntun á sviði fjármála og rekstrar
- Rík samskipta- og skipulagshæfni
- Góð greiningarhæfni
- Reynsla af stjórnun og rekstri
- Reynsla af reikningshaldi og uppgjörum
- Góð þekking á fjármálahugbúnaði
- Reynsla af rekstri upplýsingatæknikerfa er æskileg
Matís er leiðandi á sviði matvælarannsókna og líftækni. Hjá Matís
starfar um 100 manna öflugur hópur starfsfólks sem brennur fyrir því
að finna nýjar leiðir til að hámarka nýtingu hráefnis, auka sjálfbærni
og efla lýðheilsu. Hlutverk Matís er að efla samkeppnishæfni íslenskra
afurða og atvinnulífs og tryggja matvælaöryggi, lýðheilsu og sjálfbæra
nýtingu umhverfisins með rannsóknum, nýsköpun og þjónustu. Matís
leggur áherslu á hagnýtar rannsóknir sem auka verðmæti íslenskrar
matvælaframleiðslu, stuðla að öryggi og heilnæmi afurða og sjálfbærri
nýtingu náttúruauðlinda.
Umsóknum skal fylgja ítarleg ferilskrá og kynningarbréf.
Öll kyn eru hvött til að sækja um.
Upplýsingar veitir Geirlaug Jóhannsdóttir, geirlaug@hagvangur.is
Svandís Svavarsdóttir Matvælaráðherra, ásamt starfsmönnum ráðuneytisins, litu við í Matís.

Oddur Már Gunnarsson, forstjóri Matís, tók á móti ráðuneytinu, ásamt fleira starfsfólki Matís. Matvælaráðuneytið leit inn á stjórnarfund Matís þar sem meðal annars voru rædd þau ótal tækifæri sem liggja í rannsóknum og nýsköpun í matvælaframleiðslu. Heimsóknin var hin ánægjulegasta.

Starfsfólk Matís þakkar kærlega fyrir heimsóknina og hlakkar til áframhaldandi farsæls samstarfs við ráðuneytið.
Matís rekur starfstöð á Austurlandi sem er staðsett í Múlanum í Neskaupstað. Starfsemin er tvíþætt og skiptist í þjónustumælingar (örveru- og efna) og þróunar- og rannsóknarstörf. Starfstöðin hefur yfir að ráða öflugu lífmassaveri sem er notað við rannsóknarvinnu sem og til að þjónusta matvæla- og líftækniiðnaðinn í landinu.
Starfssvið
- Öflun viðskiptavina, samskipti við fyrirtæki, einstaklinga og sveitarfélög
- Rekstrarleg ábyrgð á starfsstöðinni í Neskaupstað
- Mótun stefnu starfsstöðvarinnar og lífmassavers í Neskaupstað
- Verkefnaöflun
- Skipulagning, forgangsröðun og samhæfing verkefna og mælinga
- Umsjón með starfsmannamálum á starfsstöð
Hæfniskröfur
- Háskólamenntun sem nýtist í starfi. Framhaldsmenntun er kostur
- Góð færni í mannlegum samskiptum
- Frumkvæði, sjálfstæði og metnaður
- Reynsla af mælingum og öflun og stjórnun rannsóknaverkefna er æskileg
Starfshlutfall er 100%. Viðkomandi mun starfa á rannsóknastofu Matís í Neskaupstað.
Matís er leiðandi á sviði matvælarannsókna og líftækni. Hjá okkur starfar kraftmikill hópur sem brennur fyrir því að finna nýjar leiðir til að hámarka nýtingu hráefnis, auka sjálfbærni og efla lýðheilsu.
Öll kyn eru hvött til að sækja um. Umsóknum þarf að fylgja ítarleg starfsferilskrá auk símanúmers eða tölvupóstfangs hjá meðmælenda.
Umsóknarfrestur er til 31. janúar 2023
Nánari upplýsingar um starfið veitir:
Guðmundur Stefánsson, fagsviðsstjóri, gst@matis.is, sími: 422 5048.
Í haust voru í boði riðuarfgerðargreiningar (PrP greiningar) hjá Matís á tilboðsverði (3.000 kr. + vsk pr. greining) en greiningarnar voru niðurgreiddar af Þróunarsjóði sauðfjáræktarinnar. Verkefni þetta var sett upp til þess að tryggja það að hægt væri að anna greiningum sýna hratt og vel í haust samhliða ásetningsvalinu. Tilboðsverðið hefur gilt þar til nú en frá og með deginum í dag 18. janúar 2023, hefur þessu verkefni verið lokað.
Nánari útfærsla á þjónustu Matís og verð á PrP greiningum fyrir komandi misseri verður kynnt von bráðar.
Matís og RORUM sameina einstaka sérþekkingu fyrirtækjanna til að þróa saman nýja tækni til umhverfisvöktunar fiskeldis í sjókvíum. Í verkefninu verður notast við tegundaauðgi (Species richness), sem er góður mælikvarði fyrir ástand botns við eldiskvíar.
Markmið verkefnisins er að þróa örugga, ódýra og hraðvirka aðferð til að meta ástand botndýrasamfélaga á eldissvæðum með erfðafræðilegri aðferð. Aðferðin mun einfalda og flýta ákvarðanatöku um lengd hvíldartíma eldissvæða og byggja þannig lengd hvíldartíma á raunverulegum gögnum um ástand lífríkis á hverjum tíma. Þetta er ekki síst mikilvægt í ljósi þess að eftirlitsstofnanir þurfa að vera vel upplýstar um ástand á eldissvæðum og miklir hagsmunir eru fyrir eldisfyrirtækin að nýta eldissvæði á sjálfbæran hátt.
Rannsóknir RORUM sýna að ákveðnar tegundir, eða hópar tegunda, einkenna mismunandi ástand undir og nærri fiskeldiskvíar. Í verkefninu eru valdar 30 tegundir hryggleysingja valdar sem eru einkennandi fyrir mismunandi ástand sjávarbotns og DNA raðir í hvatbergenum þeirra raðgreindar, en hvatberagen eru einstök fyrir hverja tegund.
DNA raðirnar eru vistaðar í gagnagrunni til tegundagreiningar á óþekktum botnsýnum og þjónar því gagnagrunnurinn mikilvægu hlutverki fyrir vöktun og rannsóknir.
Þekking, reynsla og gagnagrunnur um botndýr í íslenskum fjörðum, er grunnurinn að samstarf Matís og RORUM í verkefninu og sem mun skila af sér þessari nýju tækni. Niðurstöður munu nýtast beint við vöktun fiskeldis og rannsóknum almennt á lífríki íslenskra fjarða.
Verkefnið er styrkt af Umhverfissjóði Sjókvíaeldis.
Í nýjasta tölublaði Bændablaðsins er viðtal við Margréti Geirsdóttur, verkefnastjóra hjá Matís, um verkefnið Er grasið grænna hinum megin? sem er styrkt af Matvælasjóði.
Ásamt Matís taka þátt í verkefninu Landbúnaðarháskóli Íslands (Lbhí), Bændasamtök Íslands (BÍ) og Ráðgjafarmiðstöð landbúnaðarins (RML). Verkefnið hófst síðastliðið haust og er til eins árs. Tilgangur þess er meðal annars að afla þekkingar á próteinvinnslu úr íslensku grasi og greina fýsileika á uppsetningu verksmiðju til próteinvinnslu úr grasi á Íslandi. Ávinningur verkefnisins er aukið fæðuöryggi á Íslandi sem fæst með því að auka innlenda próteinframleiðslu til notkunar í fóður og fæðu.

Mynd frá upphafsfundi verkefnisins.Við borðið sitja frá vinstri til hægri: Þórey Gylfadóttir (RML), Þóroddur Sveinsson (LBHÍ), Margrét Geirsdóttir (Matís), Rósa Jónsdóttir (Matís), Jóhannes Sveinbjörnsson (LBHÍ), Eva Margrét Jónudóttir (Matís) og Sæmundur Sveinsson (Matís). Ditte Clausen (RML), Borgar Páll Bragason (RML) og Valur Klemensson (BÍ) tóku þátt rafrænt
Viðtalið má finna í Bændablaðinu á bls 14, hér.
Kynntu þér verkefnið Er grasið grænna hinum megin?, með því að smella á linkinn hér fyrir neðan:
Markmiðið með verkefninu er að sýna fram á stöðu íslenskra sjávarafurða m.t.t. öryggi og heilnæmis og nýta gögnin við gerð áhættumats á matvælum til að tryggja hagsmuni neytenda og lýðheilsu.
Verkefnið byggir upp þekkingargrunn um magn óæskilegra efna í efnahagslega mikilvægum tegundum og sjávarafurðum, það er skilgreint sem langtímaverkefni þar sem útvíkkun og endurskoðun er stöðugt nauðsynleg.
Þessi skýrsla tekur saman niðurstöður sem fengust árið 2022 og eru almennt í samræmi við fyrri niðurstöður sem fengust á vöktunarárunum 2003 til 2012 og 2017 til 2021.
Öll sýni af sjávarfangi, sem greind voru árið 2022, innihéldu díoxín, díoxínlík PCB (DL-PCB) og ekki díoxínlík PCB (NDL-PCB) undir hámarksgildum skv. ESB reglugerðum. Niðurstöðurnar leiddu einnig í ljós að styrkur þungmálma, t.d. kadmíums (Cd), blýs (Pb) og kvikasilfurs (Hg) í ætum hluta sjávarafla var vel undir þeim hámarksmörkum sem ESB setur.
Skýrsluna í heild sinni er hægt að nálgast hér.

